Speech given by the Prime Minister on national and international occasions, review conference, etc. in English and in Khmer
ថ្ងៃនេះខ្ញុំមានការចាំបាច់ដើម្បីបំភ្លឺទៅកាន់ប្រជាជនកម្ពុជា និងប្រជាជនថៃពីរឿងស៊ីហ្គេមលើកទី៣២ ឆ្នាំ២០២៣នៅកម្ពុជា។ កាលពីថ្ងៃទី៤ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៥ មុននេះផេក Facebook ផ្លូវការរបស់ខ្ញុំបានបង្ហោះវីដេអូមួយ ស្តីពីការបិទស៊ីហ្គេមនៅឆ្នាំ២០២៣ នៅកម្ពុជា។ ខ្ញុំមិននឹកស្មានថា តាមរយៈវីដេអូនេះធ្វើឱ្យជនជាតិថៃមួយចំនួនលើកឡើងថា ខ្ញុំមានចេតនាឌឺដងឱ្យថៃដែលធ្វើម្ចាស់ផ្ទះស៊ីហ្គេមឆ្នាំ២០២៥នេះ។ ខ្ញុំពិតជាមិនហ៊ានប្រៀបធៀបកម្ពុជា ជាមួយប្រទេសផ្សេងនោះទេ ព្រោះប្រទេសនីមួយៗមានរបៀបចាត់ចែងកិច្ចការរៀងៗខ្លួន និងកាន់តែមិនហ៊ានប្រៀបធៀប ជាមួយប្រទេសថៃ ដែលមានមនុស្សមួយចំនួនចេញមកតាំងខ្លួនថា ជាប្រទេសអ្នកមានប្រមាថមើលងាយកម្ពុជាថា ជាប្រទេសអ្នកក្រដែលមានអ្នកសុំទានពាក់កណ្តាលប្រទេស។ រឿងកាន់តែហួសចិត្តមានជនជាតិថៃមួយចំនួនចេញមកនិយាយថា សូមកុំយកថៃទៅប្រៀបធៀបជាមួយកម្ពុជា ព្រោះកម្ពុជាធ្វើស៊ីហ្គេមដោយប្រើលុយចិន។ (រឿងបែបនេះគេអាចនិយាយទៅកើត តើនេះជាចរិតបុគ្គល ឬចរិតជនជាតិថៃ ដែលចូលចិត្តមើលងាយគេនិងប្រឌិតរឿង)។ ខ្ញុំគួរតែបញ្ជាក់ថា មិត្តចិនតាមរយៈប្រធានាធិបតី ស៉ីជិនភីង ពិតជាបានជួយសាងសង់ស្តាតមរតកតេជោ ដែលជាកន្លែងបើកនិងបិទស៊ីហ្គេម ព្រមទាំងជាទីតាំង ប្រកួតវិញ្ញាសាមួយចំនួនផងដែរ ដែលខ្ញុំសូមយកឱកាសនេះជាថ្មីម្តងទៀត សូមអរគុណមិត្តចិនដែលបានជួយកសាងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធកីឡាមួយនេះ ដែលកម្ពុជា នឹងប្រើ តកូន តចៅ។ ស៊ីហ្គេមមានវិញ្ញាសាប្រកួតជាច្រើនដែលនៅភ្នំពេញមួយចំនួន និងតាមខេត្តមួយចំនួន។ នៅភ្នំពេញក្រៅពីទីតាំងដែលរដ្ឋាភិបាលកសាងក្រោយឆ្នាំ១៩៧៩ យើងនៅមានមរតកដែលបន្សល់ទុកដោយ សម្តេចឪ សម្តេចតា សម្តេចតាទួតរបស់យើងគឺ សម្តេចព្រះ នរោត្តម សីហនុ ព្រះបរមរតនកោដ្ឋ កសាងក្នុងអំឡុងឆ្នាំ១៩៦០ គឺស្តាតអូឡាំពិកដែលជាទីតាំងនៃការប្រកួតពិសេសបាល់ទះ…
ជាបឋម, ទូលព្រះបង្គំខ្ញុំ ព្រះករុណាខ្ញុំ សូមថ្វាយបង្គំ សម្តេចព្រះអភិសិរីសុគន្ធាមហាសង្ឃរាជាធិបតី កិត្តិឧទ្ទេសបណ្ឌិត បួរ គ្រី, សម្តេចព្រះមហាសង្ឃរាជនៃគណៈធម្មយុត្តិកនិកាយនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ជាទីសក្ការៈដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់; សូមថ្វាយបង្គំ សម្តេចព្រះមហាសុមេធាធិបតី កិត្តិបណ្ឌិត អំ លីមហេង សម្តេចព្រះសង្ឃ-នាយក គណៈមហានិកាយនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ជាទីសក្ការៈដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់; សូមថ្វាយបង្គំ សម្តេចព្រះសង្ឃនាយករង សម្តេចព្រះរាជាគណៈ ព្រះមេគណ ព្រះអនុគណ ព្រះថេរានុត្ថេរៈគ្រប់ព្រះអង្គ ជាទីសក្ការៈ; ឯកឧត្តម លោកជំទាវ, លោក លោកស្រី, ភ្ញៀវកិត្តិយសជាតិ–អន្តរជាតិ ជាមេត្រី! ថ្ងៃនេះ, ទូលព្រះបង្គំ ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំមានសេចក្ដីសោមនស្ស និងកិត្តិយសបំផុត ដែលបានព្រះករុណា ព្រះបាទសម្តេចព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនី ព្រះមហាក្សត្រ នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ទ្រង់ព្រះបរមរាជានុញ្ញាតឱ្យទូលព្រះបង្គំ ខ្ញុំព្រះករុណា ខ្ញុំជាព្រះរាជតំណាងដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់បំផុត ចូលរួមដោយផ្ទាល់ក្នុងពិធីបើក «អនុសំវច្ឆរមហាសនិ្នបាតមន្រ្ដី សង្ឃទូទាំងប្រទេស លើកទី៣៣» នាពេលនេះ ។ ក្នុងព្រះបរមនាម ព្រះករុណាជាអម្ចាស់ជីវិតលើត្បូង និងក្នុងនាមទូលព្រះបង្គំ ខ្ញុំព្រះករុណា ខ្ញុំផ្ទាល់…
(១) ទោះបីជីវិតពោរពេញដោយភាពផុយស្រួយ តែជំនះបានកម្លាំងសង្កត់៣ ថ្ងៃនេះគឺថ្ងៃទី២៤ ខែតុលា។ បានសេចក្ដីថា ម្សិលមិញគឺជាថ្ងៃចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងប៉ារីស។ ថ្ងៃនេះ មិនទាន់ដល់ ២៤ម៉ោងទេ បើយើងគិតពីពេលវេលាចុះហត្ថលេខា។ នៅទីនេះ យ៉ាងហោចណាស់មានឥស្សរជន ៣រូប ដែលនៅចងចាំព្រឹត្តិការណ៍នេះ។ ទី១ គឺសម្ដេចព្រះរាជបុត្រី និងទី២ គឺព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ ធម្មិកោ ជាពិសេស ទី៣ គឺឯកឧត្ដម ចែម វីឌ្យ៉ា ដែលនៅជាប់នឹងខ្ញុំក្នុងពេលនោះ ជាមួយឯកឧត្ដម ចម ប្រសិទ្ធ និង ឯកឧត្ដម អ៊ុច គឹមអ៊ន។ ឯកឧត្តម ចម ប្រសិទ្ធ គឺជាឪពុករបស់រដ្ឋមន្រ្តីដែលមកការពារច្បាប់នៅទីនេះ។ ក្នុងការធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះ និងស្នាក់ការនៃ SNC (ឧត្តមក្រុមប្រឹក្សាជាតិ) បន្ទាប់ពីការចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងរួចហើយ ពេលនោះ ម៉ោងថ្មើរនេះ (រវាងកម្ពុជានិង)ប្រទេសបារាំង ខុសគ្នា ៦ម៉ោង។ ខ្ញុំមិនបានដេកទេ ដោយសារត្រូវរៀបចំច្រើនរឿង មុននឹងទៅប្រជុំនៅស្ថានទូតខ្មែរនៅបារាំង ដែលពេលនោះជាព្រះរាជដំណាក់របស់ព្រះករុណាបិតា។ ខ្ញុំគួរតែរំព្ញកបន្តិចអំពីព្រឹត្តិការណ៍ខ្លះ ដែលបានកើតឡើង។ ខ្ញុំគិតថា…
