Speech given by the Prime Minister on national and international occasions, review conference, etc. in English and in Khmer
គិតមកដល់ថ្ងៃទី២ខែកញ្ញាខាងមុខនេះ គឺមានរយៈពេល១ឆ្នាំ ហើយ នៃការចូលមរណភាព របស់សម្ដេចចៅហ្វាវាំងវរវៀងជ័យអធិបតីស្រឹង្គារ គង់ សំអុល អតីតឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងព្រះបរមរាជវាំង។ ដើម្បីសម្តែងនូវការគោរពចំពោះគុណូបការៈដ៍ថ្លៃថ្លារបស់ឧត្តមស្វាមីបិតា និងជីតាដែលបានធ្វើមរណកាល ទៅកាន់បរលោកខាងមុខហើយនោះ អ្នកឧកញ៉ាធម្មាមង្គលមុនី ថាយ វ៉ា ជាភរិយា និងបុត្រាបុត្រី ក្នុងនោះមាន ឯកឧត្តម គង់ តារា អនុរដ្ឋលេខាធិការ ក្រសួងព្រះបរមរាជវាំង ឯកឧត្តម វេជ្ជបណ្ឌិត គង់សន្យា អគ្គនាយកមន្ទីរពេទ្យកាល់ម៉ែត និងលោកអ្នកឧកញ៉ា មហាភក្តី គង់ បញ្ញា ទេសរដ្ឋមន្ត្រី ទទួលបន្ទុកកិច្ចការទូទៅអមក្រសួងព្រះបរមរាជវាំង ព្រមទាំងក្រុមគ្រួសារ បានមូលមតិគ្នាប្រារព្ធ ពិធីបុណ្យទក្ខិណានុប្បទានឧទ្ទិសមហាកុសលជូន ដួងវិញ្ញាណក្ខន្ធ សម្ដេចចៅហ្វាវាំងវរវៀងជ័យ អធិបតីស្រឹង្គារ គង់សំអុល អតីតឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងព្រះបរមរាជវាំង ដែលបានធ្វើមរណកាលអស់រយៈពេលគម្រប់១ឆ្នាំកន្លងទៅនេះ។ ពិធីបុណ្យបានប្រារព្ធធ្វើតាមប្រពៃណីព្រះពុទ្ធសាសនា នៅក្នុងបរិវេណវត្តជម្ពូវ័ន សង្កាត់ចោមចៅទី៣ ខណ្ឌពោធិ៍សែនជ័យ រាជធានីភ្នំពេញ ដោយនៅរសៀល ថ្ងៃអាទិត្យ ៨កើត ខែ ភទ្របទ ឆ្នាំម្សាញ់ សប្តស័ក…
ឯកឧត្តម ង្វៀន មិញវ៉ូ ឯកអគ្គរដ្ឋទូតវិសាមញ្ញនិងពេញសមត្ថភាព នៃសាធារណរដ្ឋសង្គមនិយមវៀតណាម ប្រចាំព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា សម្តេច ឯកឧត្តម លោកជំទាវ សមាជិកព្រឹទ្ធសភា រដ្ឋសភានិងរាជរដ្ឋាភិបាល ឯកឧត្តម លោកជំទាវនិងតំណាងអង្គទូត នៃប្រទេសជាមិត្តប្រចាំកម្ពុជា លោក លោកស្រី ភ្ញៀវជាតិនិងអន្តរជាតិ ជាទីមេត្រី! ជាដំបូង ក្នុងនាមអង្គការនីតិបញ្ញត្តិ នីតិប្រតិបត្តិនិងប្រជាជនកម្ពុជានិងក្នុងនាមខ្លួនខ្ញុំផ្ទាល់ ខ្ញុំមានសេចក្តីរីករាយជាអនេកដែលបានមកចូលរួម ពិធីជប់លៀងអបអរសាទរខួបអនុស្សារវីយ៍លើកទី ៨០ ទិវាបុណ្យឯករាជ្យជាតិនៃសាធារណរដ្ឋសង្គមនិយមវៀតណាម (២ កញ្ញា ១៩៤៥ – ២ កញ្ញា ២០២៥)។ ក្នុងឱកាសដ៏វិសេសវិសាលនេះ ខ្ញុំសូមសំដែងអំណរសាទរនិងសូមជូនពរបវរមហាប្រសើរ ជូនថ្នាក់ដឹកនាំរដ្ឋ បក្សនិងប្រជាជនវៀតណាមជាបងប្អូន សូមទទួលបានសុខភាពល្អ សុភមង្គល វិបុលភាពនិងជោគជ័យធំធេងថែមទៀតក្នុងកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងអភិវឌ្ឍសង្គម-សេដ្ឋកិច្ច។ ខណៈដែលទិវាឯករាជ្យថ្ងៃទី២ ខែកញ្ញា ជិតមកដល់ ប្រជាជនវៀតណាមមានអារម្មណ៍រីករាយនៃការរំឭកព្រឹត្តិការណ៍ដ៏សំខាន់នេះ រួមជាមួយនឹងការចងចាំអំពីវីរភាពក្លាហានរបស់យុទ្ធជន ដែលបាន តស៊ូប្រយុទ្ធដើម្បីបុព្វហេតុយុត្តិធម៌។ ទឹកចិត្តស្នេហាជាតិនិងពលីកម្មរបស់ពួកគេ ដើម្បីឆ្ពោះទៅទទួលបានសិទ្ធិស្វ័យសម្រេច តែងតែត្រូវបានចងចាំនិងដឹងគុណជានិច្ច។ ទិវាឯករាជ្យ គឺជាថ្ងៃចាប់ផ្តើមនៃយុគសម័យថ្មី ដែលកំណត់ដោយភាពធន់, ការរួបរួមនិងក្តីសង្ឃឹម។ ថ្ងៃឯករាជ្យជាតិរបស់វៀតណាម កាលពី៨០ឆ្នាំមុន…
(១) ទោះមានសភាពការអីក៏ដោយ រាប់ទាំងកូវីដ១៩ មិនដាក់ជាតិក្នុងគ្រាអាសន្ន ឬច្បាប់អាជ្ញាសឹក ឬកំណែនទូទៅ មុនចូលដល់ការអនុម័ត (សូមអោយ)ខ្ញុំរំលឹកចំណុចនេះបន្តិច។ (ការធ្វើ)វិសោធនកម្ម(មាត្រាខ្លះក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ)ចុងក្រោយ ធ្វើនៅឆ្នាំ២០២២។ ពេលនោះ ខ្ញុំបានប្រគល់ឱ្យ ឯកឧត្តម កើត រិទ្ធ រៀបចំការធ្វើវិសោធនកម្មលើចំណុចខ្វះខាតនានា រាប់ទាំងបញ្ហាទាក់ទងនឹងការរៀបចំ ការតែងតាំងរដ្ឋាភិបាល ការតែងតាំងនាយករដ្ឋមន្ត្រី ដូចជាស្ថានភាពនៅទំនេរជាស្ថាពរនៃតំណែងនាយករដ្ឋមន្ត្រី គណៈរដ្ឋមន្ត្រីមួយត្រូវរៀបចំឡើងវិញជាដើម ដែលសុទ្ធតែជាចំណុចចន្លោះប្រហោង។ ឯកឧត្តម កើត រិទ្ធ បានលើកអំពីចំណុច(ដកសញ្ជាតិ)ហ្នឹងរួចស្រេចទៅហើយ ប៉ុន្តែខ្ញុំស្នើថា “មិនទាន់ដល់ពេលវេលាដែលយើងត្រូវធ្វើទេ”។ ខ្ញុំនៅចាំបានថា ប្រទេសរបស់យើងតាំងពីដើមមក បើទោះជាមានសភាពការអីក៏ដោយ យើងមិនដែលដាក់ប្រទេសជាតិក្នុងគ្រាមានអាសន្ន ឬក៏ច្បាប់អាជ្ញាសឹក ឬក៏ប្រកាសកំណែនទូទៅទេ។ យើងមិនធ្វើ។ សូម្បីតែពេលមានកូវីដ–១៩ ក៏យើងមិនដែលបានប្រកាសដាក់ប្រទេសជាតិក្នុងគ្រាអាសន្នដែរ ក្នុងពេលដែលប្រទេសនានានៅលើពិភពលោកបានដាក់ប្រទេសក្នុងគ្រាមានអាសន្នក៏ដោយ។ អ្វីដែលយើងកំពុងធ្វើពេលនេះ ព្រោះពេលវេលាបានមកដល់។ យើងបានដឹងហើយថា យើងកំពុង(ស្ថិតក្នុង)សភាពការណ៍ដែលជួបប្រឈមជាមួយបញ្ហាអ្វី?ខ្ញុំគិតថា បើសិនជាគ្មានសភាពការណ៍ព្រំដែនរវាងកម្ពុជានិងថៃទេ យើងក៏ពុំមានការចាំបាច់ដើម្បីធ្វើ(វិសោធនកម្មមាត្រាទី៣៣ នៃច្បាប់រដ្ឋធម្មនុញ្ញ)នេះដែរ។ (២) ទង្វើទាំងឡាយឃុបឃិតជាមួយបរទេស បំផ្លាញជាតិរបស់ខ្លួនទើបជាគោលដៅ(ច្បាប់ដកសញ្ជាតិ) ស្តីពីចំណុចនេះ ខ្ញុំនៅចាំច្បាស់ថា ថ្ងៃទី២៧ ខែមិថុនា កន្លងទៅ នៅទីរួមខេត្តព្រះវិហារ ខ្ញុំបានស្នើឱ្យធ្វើ(ការរៀបចំវិសោធនកម្មនេះ)ឡើង។…
