Speech given by the Prime Minister on national and international occasions, review conference, etc. in English and in Khmer
ការសន្យា “មួយឆ្នាំមកសួរសុខទុក្ខម្តង ឬក៏ឲ្យភរិយា ឬកូនមកជំនួស” ថ្ងៃនេះ ខ្ញុំ និងភរិយា រួមជាមួយថ្នាក់ដឹកនាំទាំងអស់ រីករាយដែលបានមកជួបជុំជាមួយបងប្អូននៅទីនេះ។ អនុញ្ញាតឲ្យខ្ញុំ និងភរិយា ធ្វើការអភ័យទោសអំពីការអាក់ខានពីមួយឆ្នាំ ទៅមួយឆ្នាំ ហើយមិនបានបំពេញតាមការសន្យាថា ក្នុងមួយឆ្នាំមកសួរសុខទុក្ខម្តង។ តាកែនកោះស្លា យើងអាចទៅមួយឆ្នាំបានម្តង … ប៉ុន្តែ ចាប់ពីឆ្នាំនេះតទៅ សូមសន្យាថា ខ្ញុំនឹងមកមួយឆ្នាំម្តង ហើយបើខ្ញុំមិនបានមកទេ គឺប្រពន្ធ ឬកូនខ្ញុំ នឹងមកតំណាងឲ្យខ្ញុំ។ យ៉ាងណាក៏ដោយ វត្តមានរបស់ខ្ញុំនៅមានជាប់ជាប្រចាំ តាមរយៈនៃមជ្ឈមណ្ឌលនេះ ដែលបានសាងសង់ជាផ្ទះ ជាសាលារៀន ជាមន្ទីរពេទ្យ ជាវត្តអារាម ផ្លូវថ្នល់ ហើយដំណាំដាំដុះដែលបានដាំឡើងនេះក៏មានវត្តមានរបស់ខ្ញុំនៅទីនោះហើយដែរ។ យ៉ាងណាក្តី យើងត្រូវការវត្តមានមនុស្សជាក់ស្តែង…។ ខ្ញុំអរគុណណាស់ជាមួយវឌ្ឍនភាពដែលបានកើតឡើង តាមរបាយការណ៍របស់ឧត្តមសេនីយ៍ ពៅ សៀ អំពី មណ្ឌលនេះ តាំងពីចាប់ផ្តើមរហូតមកដល់ពេលនេះ។ (ឥឡូវ)មានការវិវត្តច្រើនណាស់ទៅហើយ តែយើងក៏មិនបណ្តែតបណ្តោយ ទុកឲ្យស្ថានភាពវិលត្រឡប់ថយក្រោយវិញនោះទេ ដោយសារមានលក្ខណៈពិសេសរបស់វានៅត្រង់ថា បងប្អូនយើងជាជនពិការ។ បើគ្មានការប្រឹងប្រែងខ្លួនឯងទេ ទោះបី ហ៊ុន សែន ១០០ នាក់…
ថ្ងៃនេះ ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំ ពិតជាមានការរីករាយ ដែលបានមកចូលរូមព្រះតេជព្រះគុណ ព្រះសង្ឃ គ្រប់ព្រះអង្គ ចូលរួមជាមួយឯកឧត្តម លោកជំទាវ ជាពិសេស ពុទ្ធបរិស័ទចំណុះជើងវត្ត ដើម្បីកាត់ឫសសីមាជាកិច្ចបង្ហើយបុណ្យនៅវត្តឥន្ទមុនី ហៅវត្តព្រៃជ្រាំង ភូមិព្រៃជ្រាំង ឃុំពានរោង ស្រុកស្វាយអន្ទរ ខេត្តព្រៃវែង។ កាលពីថ្ងៃទី ២២ ខែ មេសា ឆ្នាំ ២០១៣ ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំ ក៏បានមកកាត់ឫសសីមា បញ្ចុះសីមានៅវត្តសិរីឧត្តម ហៅវត្តត្របែក នៅភូមិត្របែក ឃុំពានរោង ស្រុកស្វាយអន្ទរ ខេត្តព្រៃវែង។ ដូច្នេះ កាលពី ៣ ឆ្នាំមុន ក៏បានមកកាត់ឫសសីមាវត្តមួយទៅហើយ នៅឃុំពានរោងរបស់យើងនេះ។ ហើយថ្ងៃនេះ ក៏នឹងកាត់ឫសសីមាមួយទៀត នៅវត្តឥន្ទមុនី ហៅវត្តព្រៃជ្រាំង។ អម្បាញ់មិញ ឯកឧត្តម ជា សុមេធី បានរំលឹកទៅដល់វត្តមានរបស់ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំ ចំថ្ងៃ ១១ ខែ មេសា ឆ្នាំ ២០១៣ កាលពី ៣ ឆ្នាំមុននោះ គឺនៅឯស្រុកពារាំង…
ខ្ញុំធ្លាប់បាននិយាយហើយថា ក្នុងសម័យសង្គ្រាម ប្រជាជន ពិសេសយុវជន គឺជាចំណាប់ខ្មាំងនៃសង្គ្រាម គ្មានផ្លូវទី៣ សំរាប់ជ្រើសរើសនោះឡើយ។ ខ្ញុំសំរេចចិត្តដើរតាម សម្តេចព្រះ នរោត្តម សីហនុ ប្រឆាំងរដ្ឋប្រហារខុសច្បាប់របស់ពួក លន់ នល់ និងការឈ្លានពានរបស់កងទ័ពអាមេរិក និងវៀតណាមខាងត្បូង។ ក្រោយម៉ោង ៦ ព្រឹក ថ្ងៃ ១៦ មេសា ១៩៧៥ ខ្ញុំត្រូវរបួសជាលើកទី ៥ និងជាលើកចុងក្រោយនៃការប្រយុទ្ធ ១០៥ លើក ក្នុងរយៈពេលសង្គ្រាម ៥ ឆ្នាំ ពីឆ្នាំ ១៩៧០ ដល់ ១៩៧៥។ ខ្ញុំសន្លប់ពីថ្ងៃ ១៦ មេសា រហូតថ្ងៃ ២១ មេសា។ ខ្ញុំពិតជាឈឺចាប់ខ្លាំងណាស់ ហើយពាក្យខិតខំការពារឱ្យដូចការពារប្រស្រីភ្នែកមិនមែនជាភាសាដែលខ្ញុំត្រូវនិយាយទៀតទេ ព្រោះខ្ញុំបាត់បង់ប្រស្រីភ្នែកខ្លួនឯងរួចទៅហើយ។ ក្នុងដំណាក់កាលព្យាបាល គ្រូពេទ្យតម្រូវអោយវះយកគ្រាប់ភ្នែកខ្ញុំចេញ ដោយមិនមានថ្នាំសណ្ដំ និងថ្នាំស្ពឹកគ្រប់គ្រាន់(ឈឺខ្លាំងណាស់)។ ក្រៅពឺឈឺចាប់ដោយសាររបួស នូវមានការឈឺចាប់ខាងផ្លូវចិត្តថែមទៀត។ នោះគឺការទទួលព័ត៌មានខុសថា គ្រូពេទ្យក្រមុំ រ៉ានី បានរៀបការជាមួយបុរសផ្សេងរួចទៅហើយ។ កំហឹងលើរឿងនេះ…