Speech given by the Prime Minister on national and international occasions, review conference, etc. in English and in Khmer
បន្ទាប់ពីបញ្ចប់នៃកិច្ចប្រជុំកំពូល អាស៊ាន-អាមេរិក រួចហើយ សម្ដេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រីក៏បន្តអញ្ជើញចូលរូមកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានបូកបីលើកទី២១ ដែលមានចិន, ជប៉ុន និងកូរ៉េ។ កិច្ចប្រជុំនេះគឺផ្តោតលើ «ការពិនិត្យឡើងវិញ និងទិសដៅអនាគតនៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអាស៊ានបូកបី»។ មេដឹកនាំអាស៊ានទាំងអស់បានចាត់ទុកថា ក្នុងពេលពីរទសវត្សរ៍កន្លងមកនេះ កិច្ចសហប្រតិបត្តិការរបស់យើងមានសន្ទុះកាន់តែខ្លាំង និងមានលក្ខណៈកាន់តែទូលំទូលាយជាងមុន ដែលបានរួមចំណែកយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការលើកកម្ពស់សន្ដិភាព, សន្តិសុខ, ស្ថិរភាព និងវិបុលភាពក្នុងតំបន់អាស៊ីបូព៌ា។ នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំនេះ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្រ្តី បានមានប្រសាសន៍ចូលរួមចែករំលែកនូវមតិយោបល់មួយចំនួន ដើម្បីចូលរួមចំណែកក្នុងការពង្រឹងមូលដ្ឋាននៃការអភិវឌ្ឍសម្រាប់តំបន់យើង ដើម្បីឈានទៅសម្រេចបាននូវការកសាងសហគមន៍មួយដ៏រឹងមាំ៖ ១) យើងត្រូវបន្តជំរុញការអនុវត្តឱ្យបានពេញលេញ និងប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់នូវផែនការការងារសហប្រតិបត្តិការអាស៊ានបូកបី (២០១៨-២០២២) ជាពិសេស លើវិស័យនៃការតភ្ជាប់ក្នុងតំបន់អាស៊ាន និងរវាងអាស៊ាន ជាមួយប្រទេសបូកបី, វិស័យសហគ្រាសធុនតូចនិងមធ្យម និងវិស័យពាណិជ្ជកម្មសេរី។ ជាមួយគ្នានេះដែរ សម្តេចតេជោ បានស្នើឱ្យប្រទេសបូកបីបន្ដផ្ដល់អាទិភាពខ្ពស់ក្នុងការជំរុញ និងលើកទឹកចិត្តឱ្យមានការវិនិយោគពីប្រទេសបូកបីឱ្យកាន់តែច្រើនមកកាន់អាស៊ាន ជាពិសេសមកកាន់ប្រទេសសមាជិកអាស៊ានដែលមានការអភិវឌ្ឍតិចតួចក្នុងគោលដៅកាត់បន្ថយគម្លាតនៃការអភិវឌ្ឍ។ ២) ពិភពលោក និងតំបន់បាននឹងកំពុងទទួលរងគ្រោះមហន្តរាយកាន់តែញឹកញាប់និងកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរឡើង។ ហេតុនេះ កម្ពុជាសូមជំរុញលើកទឹកចិត្តដល់ប្រទេសសមាជិកអាស៊ាន និងប្រទេសបូកបីទាំងអស់ បន្តផ្ដោតការយកចិត្តទុកដាក់ឱ្យបានច្រើនជាងមុនថែមទៀតលើការ ការពារបរិស្ថាន និងធនធានធម្មជាតិ ក្នុងគោលដៅកសាងសហគមន៍មួយនេះឱ្យបានរឹងមាំ ព្រមទាំងមានការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាពនិងស្របតាមគោលដៅការអភិវឌ្ឍន៍ប្រកបដោយចីរភាពរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិនៅឆ្នាំ ២០៣០។ ៣) សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្រ្តី…
នៅព្រឹកថ្ងៃទី ១៥ ខែ វិច្ឆិកានេះ សម្ដេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្រ្តីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាបានអញ្ជើញចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពូលក្រៅផ្លូវការអាស៊ាន-ឥណ្ឌា ដែលមានវត្តមានប្រមុខដឹកនាំអាស៊ាន និង ឯឧ ណារិនដ្រា មូឌី នាយករដ្ឋមន្រ្តីនៃសាធារណរដ្ឋឥណ្ឌា។ កិច្ចពិភាក្សានេះ គឺបានផ្តោតលើ «ការពិនិត្យឡើងវិញនូវកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអាស៊ាន-ឥណ្ឌា និងទិសដៅអនាគត»។ មេដឹកនាំនៃប្រទេសអាស៊ានបានស្វាគមន៍ចំពោះលទ្ធផលផ្លែផ្កាអំពីកិច្ចប្រជុំកំពូលរំលឹកខួបអនុស្សាវរីយ៍អាស៊ាន-ឥណ្ឌា កាលពីខែ មករា ឆ្នាំ ២០១៨ នៅទីក្រុងញ៉ូដែលី ជាពិសេស ការអនុម័តសេចក្តីថ្លែងការណ៍ដែលី ដើម្បីអបអរសាទរខួបអនុស្សាវរីយ៍ ២៥ ឆ្នាំ នៃទំនាក់ទំនងដៃគូសន្ទនា អាស៊ាន-ឥណ្ឌា។ ក្រោមក្របខ័ណ្ឌនៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអាស៊ាន-ឥណ្ឌា មេដឹកនាំទាំងអស់បានអះអាងអំពីការសម្រេចបាននូវសមិទ្ធផលជាផ្លែផ្កាជាច្រើនលើគ្រប់វិស័យ ដែលបានរួមចំណែកដល់ការលើកកម្ពស់សន្តិភាព ស្ថិរភាព និងវិបុលភាពក្នុងតំបន់។ មេដឹកនាំអាស៊ាន និងឥណ្ឌា បានសំដែងនូវការមិនពេញចិត្តលើវិស័យសេដ្ឋកិច្ចនៃតំបន់ទាំងពីរ អាស៊ាន-ឥណ្ឌា ដែលទើបសម្រេចបាននូវទំហំពាណិជ្ជកម្មត្រឹមតែ ៧៣,៥ ប៊ីលានដុល្លារអាមេរិក ក្នុងឆ្នាំ ២០១៧ ពោលគឺតិចជាងពាក់កណ្តាលនៃគោលដៅពាណិជ្ជកម្មដែលអាស៊ាន និងឥណ្ឌា បានកំណត់ថានឹងសម្រេចឲ្យបានចំនួន ២០០ ប៊ីលានលានដុល្លារអាមេរិក នៅត្រឹមឆ្នាំ ២០២០។ មេដឹកនាំអាស៊ាន-ឥណ្ឌា ក៏បានសន្យារួមគ្នាថា យើងត្រូវខិតខំរួមគ្នាបន្ថែមទៀតដើម្បីជំរុញកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ចឲ្យកាន់តែច្រើនឡើង…
នៅថ្ងៃទី ១៤ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០១៨ នេះ សម្ដេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្រ្តី នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាបានអញ្ជើញចូលរួមពិសារអាហារថ្ងៃត្រង់ជាមួយនឹងថ្នាក់ដឹកនាំអាស៊ាន និងពិភាក្សាការងារទាក់ទងទៅនឹងប្រធានបទ ពាណិជ្ជកម្មសេរី និងសេដ្ឋកិច្ចសកលលោក។ ប្រមុខដឹកនាំនៃប្រទេសអាស៊ានទាំងអស់ បានស្វាគមន៍យ៉ាងកក់ក្តៅចំពោះ ឯ.ឧ ចាសស្ទីន ទ្រូដូ (Justin Trudeau) នាយករដ្ឋមន្រ្តីកាណាដា ឯ.ឧ សេបាសស្ទៀន ពីណេរ៉ា (Sebastian Pinera) ប្រធានាធិបតីនៃសាធារណរដ្ឋឈីលី និងលោកជំទាវ គ្រីស្ទីន ឡាហ្កាដ (Christine Lagarde) នាយកគ្រប់គ្រងមូលនិធិហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិ (IMF) ដែលបានអញ្ជើញចូលរួមក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលដ៏មានសារសំខាន់នេះ។ មេដឹកនាំអាស៊ានបានចាត់ទុកថា នេះគឺជាវេទិកាដ៏កម្រមិនធ្លាប់មានពីមុនមក ហើយស្ថិតក្រោមប្រធានបទមួយដែលមានសារសំខាន់ខ្លាំងណាស់សម្រាប់តំបន់ និងសកលលោក ដែលស្ថិតនៅក្នុងបរិការណ៍សេដ្ឋកិច្ច និងពាណិជ្ជកម្មបច្ចុប្បន្ន។ ជាក់ស្តែងការកើនឡើងនៃនិន្នាការគាំពារនិយម សកម្មភាពពាណិជ្ជកម្មឯកតោភាគី និងសង្រ្គាមពាណិជ្ជកម្ម បាននិងកំពុងតែដាក់សម្ពាធ និងគំរាមកំហែងដល់ស្ថិរភាពកំណើនសេដ្ឋកិច្ច និងវិបុលភាពនៃតំបន់ ជាពិសេសប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍។ ក្នុងបរិកាណ៍នេះ អាស៊ានកំពុងតែប្រឹងប្រែងជំរុញការធ្វើសមាហរណកម្មសេដ្ឋកិច្ចក្នុងតំបន់ ឲ្យកាន់តែស៊ីជម្រៅ តាមរយៈការពន្លឿនការធ្វើពាណិជ្ជកម្មសេរី តួយ៉ាង អាស៊ានបានខិតខំប្រឹងប្រែងយ៉ាងសស្រាក់សស្រាំក្នុងការជំរុញសម្រេចឲ្យបាននូវភាពជាដៃគូសេដ្ឋកិច្ចគ្រប់ជ្រុងជ្រោយក្នុងតំបន់…
