Speech given by the Prime Minister on national and international occasions, review conference, etc. in English and in Khmer
ផ្ញើជូនឯកឧត្តម លោកជំទាវ ប្រធានគណបក្សនយោបាយ និងថ្នាក់ដឹកនាំនៃបណ្ដាគណបក្សនយោបាយ ថ្ងៃនេះ ខ្ញុំពេញចិត្តដែលបានទទួលនូវការស្នើសុំ ក៏ដូចជាសេចក្ដីថ្លែងការណ៍នៃបណ្ដាគណបក្សនយោបាយនានា ដែលមានបំណងចងសម្ព័ន្ធភាពជាមួយនិងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា។ ក្នុងនាមគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ខ្ញុំសូមស្វាគមន៍យ៉ាងកក់ក្ដៅគំនិតផ្ដួចផ្ដើមនិងបំណងដ៏ល្អរបស់បណ្ដាគណបក្សនយោបាយ ដែលបានផ្ញើ(ការស្នើសុំ)និងការធ្វើសេចក្ដីថ្លែងការណ៍រួចមកហើយ។ ខ្ញុំសូមបញ្ជាក់ថា គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ពេញចិត្តនឹងការចងសម្ពន្ធភាពលើមូលដ្ឋាននៃការគោរពឯករាជ្យភាពនៃគណបក្សរៀងៗខ្លួន។ គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា មិនព្យាយាមត្រួតត្រាទៅលើគណបក្សនយោបាយដទៃទេ ប៉ុន្តែពេញចិត្តនឹងធ្វើការជាមួយគណបក្សផ្សេងទៀត ដោយគោរពនូវឯករាជ្យរបស់បណ្តាគណបក្សទាំងអស់ ដោយចាត់ទុកគណបក្សទាំងអស់ជាដៃគូស្មើភាពនឹងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា។ យើងមិនបានគិតថាគណបក្សបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ជាគណបក្សធំ ឯគណបក្សដទៃដែលមិនបានចូលរួមបោះឆ្នោត ឬបានចូលរួមបោះឆ្នោតតែគ្មានកៅអីក្នុងសភា ជាគណបក្សតូចតូចឬក៏ជាគណបក្សដែលមិនស័ក្កិសមជាធ្វើជាដៃគូនោះទេ។ យើងផ្ដល់ការគោរពចំពោះគណបក្សទាំងអស់ដែលចុះបញ្ជីស្របច្បាប់នៅក្រសួងមហាផ្ទៃ។ តាមខ្ញុំដឹង រាជរដ្ឋាភិបាលបានត្រៀមទទួលយកគណបក្សចំនួន ៣០ចូលរួមនៅក្នុងក្រុមប្រឹក្សាពិគ្រោះនិងផ្ដល់យោបល់។ ក្នុងន័យនេះ គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាត្រៀមទទួលយកនូវដៃគូទាំងអស់ដែលចង់រួបរួមជាមួយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ក្រោមរូបភាពនៃការចងសម្ពន្ធភាពកិច្ចសហប្រតិបត្តិការដោយស្មើភាពនិងស្មើសិទ្ធ។ ខ្ញុំបានឱ្យក្រុមជំនួយការថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ព្រៀងនូវកិច្ចព្រមព្រៀងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ រវាងគណបក្សទាំងអស់ដែលនឹងចងសម្ពន្ធភាពជាមួយគ្នា។ ខ្ញុំនឹងជួបជាមួយឯកឧត្តមលោកជំទាវនាពេលខាងមុខ ដើម្បីពិភាក្សាលើខ្លឹមសារនៃពង្រៀងកិច្ចព្រមព្រៀងនោះ ហើយក៏នឹងឈានទៅចុះហត្ថលេខាលើពិធីសារឬកិច្ចព្រមព្រៀង សហប្រតិបត្តិការរវាងបណ្ដាគណបក្សនយោបាយនៅកម្ពុជាផងដែរ។ យើងមានតម្រូវការរួបរួមបណ្តាគណបក្សនយោបាយនានានៅកម្ពុជា ដើម្បីសម្រេចគោលដៅនៃការរក្សាសន្តិភាព ធានាការអភិវឌ្ឍរយៈពេលវែង រួមជាមួយគ្នាការពារឯករាជ្យ អធិបតេយ្យភាព បូរណភាពទឹកដីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ការពាររបបរាជានិយមអាស្រ័យរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ការពារលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យសេរីពហុបក្ស ការពារសិទ្ធមនុស្ស លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនិងនីតិរដ្ឋ។ ដូចជាកិច្ចការផ្សេងទៀតដែរ រដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាតម្រូវឱ្យយើងរួបរួមគ្នាដើម្បីការពារ ឬនិយាយមួយម៉ាត់ឱ្យខ្លីការពាររដ្ឋធម្មនុញ្ញ។ យើងក៏មានកាតព្វកិច្ចដើម្បីកំចាត់ចោលនូវនយោបាយជ្រុលនិយមឱ្យចេញឱ្យផុតពីព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ដើម្បីធានាដល់សាមគ្គីភាព ឯកភាពជាតិ ក៏ដូចជារក្សាសន្តិភាព…
(១) តួសម្ដែងច្រើនជំនាន់ខុសគ្នា សម្ដែងក្នុងរឿង “កូនប្រុសក្រោមពន្លឺព្រះច័ន្ទពេញបូណ៌មី” ថ្ងៃនេះ ជាការបង្ហាញមុខដំបូង បន្ទាប់ពីថ្ងៃទី ២២ ខែសីហា កន្លងទៅ ដែលពេលនោះ ខ្ញុំធ្វើសន្និសីទសារព័ត៌មានមួយ បន្ទាប់ពីការចាកចេញពីតំណែងនាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា និងផ្តល់ឲ្យអ្នកជំនាន់ក្រោយបន្តវេន គ្រប់គ្រងដឹកនាំនីតិប្រតិបត្តិ។ ខ្ញុំសូមអរគុណចំពោះសម្តេច ឯកឧត្តម លោកជំទាវ អស់លោក លោកស្រី អ្នកនាងកញ្ញា ដែលបានអញ្ជើញចូលរួមនៅក្នុងពិធីបិទកញ្ចក់កាម៉េរ៉ាថតខ្សែភាពយន្ត រឿង «កូនប្រុសក្រោមពន្លឺព្រះច័ន្ទពេញបូណ៌មី»។ អម្បាញ់មិញ ឯកឧត្តម ហ៊ុយ វាសនា បានធ្វើរបាយការណ៍ទាក់ទង នឹងដំណើរការថតរឿងនេះ។ ខ្ញុំសូមយកឱកាសនេះ ថ្លែងនូវការកោតសរសើរចំពោះអ្នកដឹកនាំរឿង ក៏ដូចជាកោតសរសើរចំពោះអ្នកបច្ចេកទេស កោតសរសើរចំពោះតួសម្ដែងទាំងអស់។ យើងមានតួសម្ដែងច្រើន ដែលខ្ញុំសូមបញ្ជាក់ថាគ្របដណ្ដប់ត្រឹមតែប្រមាណជាមិនដល់ ៣០% នោះទេ។ បើយោងទៅលើកត្តាប្រវត្តិសាស្ត្រពិត រឿងនេះមានតួអង្គច្រើនទៀតដែលយើងមិនបានរំលឹក ហើយប្រសិនបើត្រូវថតឱ្យអស់សាច់រឿង រឿងនេះអាចឈានដល់ ៣០០ ភាគ ក៏ថាបាន។ ប៉ុន្តែយើងមិនមានលទ្ធភាពធ្វើបែបនោះទេ។ យើងបានប្រមូលតួសម្ដែងតាំងពីសម័យសង្គមរាស្ត្រនិយម និងបន្តបន្ទាប់ទៀតច្រើនជំនាន់ខុសគ្នា ដើម្បីសម្ដែងរឿងនេះ។ ខ្ញុំយល់ពីការលំបាកនៃការថតរឿងនេះ។ ដែលលំបាកជាងគេ ដូចដែលខ្ញុំនិយាយពេលដែលយើងចាប់ផ្ដើមក្រុងពាលីដើម្បីរៀបចំថតខ្សែភាពយន្តនេះគឺតួសម្ដែងរបស់យើង មិនដូចតួអង្គជាក់ស្តែងកាលពីសម័យនោះទេ។ ខ្ញុំបាននិយាយថា ត្រូវយកតួសម្ដែងទៅលុតដំ…
ផ្ញើជូន បងប្អូនជនរួមជាតិជាទីគោរពស្រឡាញ់ ជាពិសេសចំពោះមាតាបិតា អាណាព្យាបាលនិស្សិតដែលកំពុងរស់នៅ និងសិក្សានៅអ៊ីស្រាអែល មានជាង ៤០០ នាក់។ មុននេះបន្ដិចសម្ដេច ហ៊ុន ម៉ាណែត នាយករដ្ឋមន្ដ្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា បានចេញសារបន្ទាន់ ជម្រាបជូនជនរួមជាតិ និងវិធានការបន្ទាន់ ដែលត្រូវប្រកាន់យកតាមរយៈនាយករដ្ឋមន្ដ្រី រដ្ឋមន្ដ្រីការបរទេស រដ្ឋមន្ដ្រីកសិកម្ម និងអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធ។ ខ្ញុំសូមយកឱកាសនេះអំពាវនាវដល់និស្សិត(កម្ពុជា)ដែលកំពុងរស់នៅអ៊ីស្រាអែល ខិតខំធ្វើយ៉ាងម៉េចការពារ សុវត្ថិភាពផ្ទាល់ខ្លួន ហើយស្ដាប់តាមការណែនាំរបស់អាជ្ញាធរអ៊ីស្រាអែល។ ការប្រយុទ្ធលើកនេះ ជាការប្រយុទ្ធទ្រង់ទ្រាយធំ ដែលពុំធ្លាប់មានពីមុនមក ដែលក្រុមហាម៉ាសបានវាយលុកលើកម្លាំងអ៊ីស្រាអែល ដែលតម្រូវឲ្យកម្លាំងអ៊ីស្រាអែលត្រូវធ្វើការវាយបក ដើម្បីការពារប្រជាជននៅតំបន់នោះ រាប់ទាំងនិស្សិតរបស់យើងផងដែរ។ដូច្នេះ ខ្ញុំសូមស្នើឲ្យនិស្សិតយើងទាំងអស់រក្សាឲ្យបាននូវសុវត្ថិភាពផ្ទាល់ខ្លួន ហើយស្ដាប់នូវបទបញ្ជារបស់អាជ្ញាធរអ៊ីស្រាអែល សម្រាប់មាតាបិតា និងអាណាព្យាបាលនៅក្នុងប្រទេស សូមស្ងប់ស្ងៀមចិត្ត រាជរដ្ឋាភិបាលប្រាកដណាស់នឹងយកចិត្តទុកដាក់ដោះស្រាយនូវបញ្ហានេះ។ បើទោះបីពេលនេះ ខ្ញុំមិនមែនជានាយករដ្ឋមន្ដ្រីក៏ដោយ ក៏ប៉ុន្ដែក្នុងឋានៈជាប្រធានគណបក្សកាន់អំណាច ខ្ញុំត្រូវមានភារកិច្ចដើម្បីចូលរួមជាមួយរាជរដ្ឋាភិបាល ដើម្បីដោះស្រាយកង្វល់ទាំងឡាយរបស់និស្សិត ដែលរស់នៅអ៊ីស្រាអែលផង និងដោះស្រាយនូវការព្រួយបារម្ភរបស់មាតាបិតា អាណាព្យាបាលដែលនៅក្នុងប្រទេសផង។ សូមជនរួមជាតិមេត្ដារក្សានូវភាពស្ងប់ស្ងៀម និងសូមជឿជាក់ទៅលើសមត្ថភាពដោះស្រាយបញ្ហារបស់អាជ្ញាធរអ៊ីស្រាអែល ដើម្បីប្រឆាំងនឹងកម្លាំងភេរវកម្មរបស់ពួកហាម៉ាស នៃក្រុមប៉ាឡេស្ទីន យើងនឹងខិតខំធ្វើដើម្បីការពារអាយុជីវិតប្រជាជនរបស់យើងនោះគឺនិស្សិតរបស់យើងដែលកំពុងសិក្សាជាង ៤០០ នាក់ នៅអ៊ីស្រាអែល។ ខ្ញុំសូមអំពាវនាវសាជាថ្មីម្ដងទៀត ឲ្យបងប្អូនអាណាព្យាបាល មាតាបិតានិស្សិតទាំងអស់ស្ងប់ស្ងៀមចិត្ត…