Speech given by the Prime Minister on national and international occasions, review conference, etc. in English and in Khmer
រីករាយដែលបានមកចូលរួមក្នុងកម្មវិធី ២ ថ្ងៃនេះ ខ្ញុំពិតជាមានការរីករាយដែលបានមកចូលរួមក្នុងកម្មវិធី ២ កម្មវិធីទី ១ គឺសម្ពោធដាក់អោយប្រើប្រាស់ផ្លូវការនូវផ្លូវមិត្តភាពភ្នំពេញ-ហាណូយ ដំណាក់កាលទី ១ ដែលតភ្ជាប់ពីទំនប់កប់ស្រូវដល់មហាវិថីសហព័ន្ធរុស្ស៊ី និងទី ២ បើកការដ្ឋានសាងសង់ផ្លូវខ្សែក្រវ៉ាត់ទីក្រុង កំណាត់ផ្លូវទី ២, ១៦ គឺឡូម៉ែត្រ ហិរញ្ញប្បទានដោយសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន។ ថ្ងៃនេះ ខ្ញុំក៏សូមជម្រាបជូនបងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋដែលនៅទីនេះ អោយបានជ្រាបថា តាមគម្រោងមហាវិថីដែលយើងកំពុងតែស្ថិតនៅទីនេះ នឹងដាក់អោយប្រើប្រាស់ជាផ្លូវការ នៅថ្ងៃទី ៣ ខែ មេសា ប៉ុន្មានថ្ងៃខាងមុខនេះ មិនដល់មួយខែទេ បានសេចក្តីថា យើងដាក់អោយដំណើរការមុនចូលឆ្នំាខ្មែររបស់យើង ហើយកាត់បន្ថយការកកស្ទះ ក្នុងផ្លូវជាតិលេខ ២ ដែលយើងធ្លាប់ប្រើសព្វថ្ងៃនេះ។ ចំណងសាមគ្គីភាពរវាងកម្ពុជា ចិន និងវៀតណាម នៃការកសាងផ្លូវខ្សែក្រវ៉ាត់ក្រុង ថ្ងៃនេះ ក៏ជានិមិត្តរូប នៃចំណងសាមគ្គីភាពរវាងកម្ពុជា ចិន និងវៀតណាម ដែលបានមកធ្វើពិធីរួមគ្នា ជាមួយនឹងការដ្ឋានសំណង់ នៃផ្លូវខ្សែក្រវ៉ាត់ខាងក្រៅក្រុងផងដែរ។ មុននេះ កំណាត់ផ្លូវបានជួបការលំបាកយ៉ាងខ្លំាងទាក់ទងទៅនឹងទំនប់កប់ស្រូវមកដល់ផ្លូវសហព័ន្ធរុស្ស៊ី។ ពេលនោះយើងបានស្វះស្វែងរកថវិកាផ្ទាល់របស់យើងផង និងបានស្វះស្វែងរកថវិកាជំនួយឧបត្ភមពីមិត្តវៀតណាមផងដែរ ដែលទីក្រុងភ្នំពេញមានសម្ព័ន្ធមេត្រីភាពជាមួយនឹងទីក្រុងហាណូយ។ យើងបានធ្វើផ្លូវនេះរួចរាល់ ហើយដាក់អោយដំណើរការនៅថ្ងៃនេះជាមួយគ្នា។…
ថ្ងៃនេះ ខ្ញុំរីករាយ ដែលបានមកចូលរួមសាជាថ្មីម្តងទៀត ដើម្បីប្រគល់សញ្ញាបត្រជូននិស្សិត ចំនួន ៣.១៥០ នាក់ នៅវិទ្យាស្ថានវ៉ាន់ដា។ សូមអភ័យទោស ចំពោះការលើកពេលព្រឹកមកកាន់ពេលល្ងាច ហើយខ្ញុំគិតថា នៅដំណាក់កាលក្រោយៗទៀត នៅវិទ្យាស្ថានមួយចំនួន ប្រហែលជាយើងលើកពេលមកចែកជូនសញ្ញា បត្រនៅពេលល្ងាច ព្រោះថាពេលព្រឹក និងពេលល្ងាច មិនមានអីខុសគ្នាទេ ក្នុងដំបូលម៉ាស៊ីនត្រជាក់ ដដែលដូចគ្នា។ កាលពីសម័យដើម សម័យដែលយើងជួលរោងការ សម្រាប់ការចែកសញ្ញាបត្រនៅវិទ្យាស្ថានជាតិគ្រប់គ្រង នោះ គឺវាលំបាកបន្តិច ជួនកាលវាភ្លៀង ជួនកាលវាក្តៅ ប៉ុន្តែនេះ ទោះបីព្រឹកក៏នៅតែប៉ុណ្ណឹង ថ្ងៃត្រង់ក៏ នៅតែប៉ុណ្ណឹង ល្ងាចក៏នៅប៉ុណ្ណឹង ចែកយប់ក៏នៅតែប៉ុណ្ណឹង។ ប៉ុន្តែ ការលំបាកបន្តិច លំបាកនៅត្រង់ថា ក្រុមគ្រួសារដែលជូនមកអបអរសាទរ ដែលខ្ញុំឃើញនៅខាងក្រៅអម្បាញ់មិញ ប្រហែលជាក្តៅបន្តិច បើប្រៀបធៀបទៅពេលព្រឹក។ ប៉ុន្តែ យ៉ាងណាក៏ដោយ ដោយសារតែកម្មវិធីរបស់ខ្ញុំវាច្រើនពេក ច្រើនហួស ជួនកាលអ្នកដែលស្នើសុំកម្មវិធីឲ្យស្រូត ហើយក៏យើងជៀសវាមិនបាន គេដាក់មកយឺតពេល ចុងកម្មវិធីមួយប្រឹបទៅ ដល់កម្មវិធីនោះមកក្រោយ មិនដឹងធ្វើម៉េច មានតែយកមកពេលល្ងាច។ ម្យ៉ាងទៀត អាទិត្យនេះ ក៏ដូចជាអាទិត្យមុន មានរួចហើយ…
ថ្ងៃនេះ ខ្ញុំ និងភរិយាពិតជាមានសេចក្តីរីករាយ ដោយបានមកចូលរួមក្នុងពិធីអបអរសាទរ ទិវាវប្បធម៌ជាតិ ៣ មីនា លើកទី ១៩ ក្រោមប្រធានបទ «យុវជនដើម្បីវប្បធម៌ជាតិ» និងពិធីបិទមហោស្រព សិល្បៈយុវជនទូទាំងប្រទេសលើកទី ៣ នាឱកាសនេះ។ ទិវាវប្បធម៌ជាតិ ៣ មីនា គឺជាទិវាដ៏មានសារសំខាន់របស់ជាតិ ដែលត្រូវបានប្រារព្ធឡើងជារៀងរាល់ឆ្នាំ ក្នុងន័យបំផុសមនសិការ និងស្មារតីស្រឡាញ់សម្បត្តិវប្បធម៌ជាតិដ៏សម្បូរបែបរបស់ខ្មែរយើង ឱ្យជ្រាបចូលក្នុងស្រទាប់ប្រជាជាតិខែ្មរគ្រប់មជ្ឈដ្ឋាន ទាំងនៅក្នុង និងក្រៅប្រទេស ពិសេសក្មួយៗយុវជនដែលជាអ្នកបន្តវេនក្នុងកិច្ចអភិរក្ស និងអភិវឌ្ឍសម្បត្តិវប្បធម៌ជាតិ។ ការប្រារព្ធទិវានេះគឺជា ចលករមួយជំរុញលើកទឹកចិត្តដល់ក្រសួង ស្ថាប័ន វិស័យឯកជន អង្គការសង្គមស៊ីវិល បងប្អូនជនរួមជាតិ រួមគ្នាផ្សព្វផ្សាយ និងបញ្ជ្រាបអំពីសិល្បៈវប្បធម៌ជាតិ បង្កើនការចូលរួមថែរក្សាការពារសម្បត្តិវប្បធម៌ខ្មែរ ដែលជាអត្តសញ្ញាណជាតិប្រកបដោយកិត្យានុភាព និងភាពថ្លៃថ្នូរ។ ដូចបានបានគូសបញ្ជាក់មុននេះថា ទិវាវប្បធម៌ជាតិ ៣ មីនា ឆ្នាំនេះ គឺនៅតែរក្សាប្រធានបទ «យុវជនដើម្បីវប្បធម៌ជាតិ» ដូចឆ្នាំមុនៗដែរ ក្នុងគោលបំណងជំរុញឱ្យយុវជន ដែលជាអ្នកបន្តវេនបានចូលរួមដោយផ្ទាល់កាន់តែស៊ីជម្រៅ និងកាន់ថែមទៀត ក្នុងការអភិរក្ស និងអភិវឌ្ឍសិល្បៈវប្បធម៌ជាតិ។ បនែ្ថមលើសកម្មភាពមហោស្រពសិល្បៈយុវជនទូទាំងប្រទេស ដែលបានប្រារព្ធ និងត្រូវបិទនាពេលនេះ ខ្ញុំក៏សូមថ្លែងនូវការគាំទ្រចំពោះការរៀបចំឱ្យយុវជន…