Speech given by the Prime Minister on national and international occasions, review conference, etc. in English and in Khmer

បាឋកថា សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន ប្រធានព្រឹទ្ធសភានៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ប្រធានបទ​ “កម្ពុជា និងអាស៊ាន, អាស៊ាន និងពិភពលោក​”

ឯកឧត្តម​បណ្ឌិត កៅ គីមហួន អគ្គលេខាធិការអាស៊ាន​ឯកឧត្តមលោកជំទាវ តំណាងអចិន្ត្រៃយ៍ប្រចាំ​អាស៊ាន និង​ ឯកអគ្គរដ្ឋទូតទីម័រខាងកើតឯកឧត្តមលោកជំទាវ ឯកអគ្គរដ្ឋទូត តំណាងអង្គទូតនៃបណ្តាប្រទេសដៃគូសន្ទនារបស់អាស៊ាន និងបណ្តាប្រទេសដៃគូផ្សេងទៀតឯកឧត្តម លោកជំទាវ លោក លោកស្រី និងភ្ញៀវកិត្តិយសទាំងអស់​ ជាទីមេត្រី! ថ្ងៃនេះ ខ្ញុំ​ពិតជាក្តីសោមនស្សរីករាយក្រៃលែង​ ដែលបាន​មក​ទស្សនកិច្ច​នៅលេខាធិការដ្ឋានអាស៊ាន​ និងធ្វើបាឋកថាទាក់ទងនឹង​អាស៊ាន ក្នុង​នាម​​ជាអតីតប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលនៃប្រទេស​សមាជិក​អាស៊ានមួយរូប ដែល​បាន​ធ្វើ​ជា​ប្រធានប្តូរវេនអាស៊ាន រហូតដល់ទៅ ៣ លើក​នៅក្នុងអាជីពនយោបាយ​របស់ខ្ញុំ។ ខ្ញុំ​ពិតជាមាន​អនុស្សាវរីយ៍ច្រើនរាប់មិន​អស់ជាមួយ​អាស៊ាន ហើយ​ខ្ញុំ​សូម​ឆ្លៀតយក​ឱកាសនេះ នៅទីកន្លែងនេះ ដើម្បី​សម្តែង​ការ​គោរព​ដល់​បណ្តា​ស្ថាបនិក​ដ៏ឧត្តុង្គ​ឧត្តម​របស់អាស៊ាន ព្រម​ទាំង​អតីតមេដឹកនាំ​អាស៊ាន​ទាំងឡាយ ដែល​បាន​បូជា​កម្លាំងកាយ និងស្មារតី និងចូលរួម​ចំណែក​ជាបញ្ញាញាណ​ ប្រកបដោយ​គតិបណ្ឌិត នៅក្នុង​ការ​កសាង រៀបចំរចនាសម្ព័ន្ធស្ថាប័ន និងនិម្មាបនកម្ម​តំបន់ដែល​យកសន្តិភាពនិងប្រជាជនជាស្នូល​។​ ជាមួយ​នឹង​ភាពចម្រុះដ៏សម្បូរបែប​របស់អាស៊ាន ទាំង​លើទិដ្ឋភាពនយោបាយ សេដ្ឋកិច្ច និងវប្បធម៌ ខ្ញុំ​ពិតជា​មិន​អាច​និយាយជំនួ​ស​ឱ្យ​ប្រទេស​អាស៊ាន​ទាំងអស់នោះឡើយ​ តែខ្ញុំ​អាច​ចែក​រំលែកបាន​ពីជ្រុងមួយ​ នៃទស្សនៈរបស់​ប្រទេសសមាជិក​ ដែល​ចូល​ក្រោយគេ​ ប៉ុន្តែ មិនមែន​សមាជិកកូនពៅ ដោយសារថា យើងនឹង​មាន​បន្ថែម​ប្រទេសទីម័រឡេស្តេ ជាសមាជិកថ្មី ក្នុងពេល​ដ៏ឆាប់ខាងមុខ។ ដោយ​ហេតុថា អាស៊ាន តែងតែបាន​ទាក់ទាញ​ការចាប់អារម្មណ៍ច្រើន​ ពីសំណាក់​អ្នក​ស្រាវជ្រាវ និងអ្នកតាមដាន…

សេចក្ដីអធិប្បាយ សម្ដេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន ប្រធានព្រឹទ្ធសភានៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ក្នុងពិធីបើកសម័យប្រជុំលើកទី៣ ព្រឹទ្ធសភា នីតិកាលទី៥

ឯកឧត្តម លោកជំទាវ លោក លោកស្រី អ្នកនាងកញ្ញា ដែលមានវត្តមាននៅទីនេះ។ មុនចូលដល់របៀបវារៈតាមទម្លាប់ ប្រសិនបើមានអ្វីត្រូវថ្លែង ប្រធានថ្លែងមុន។ ខ្ញុំគួរតែយកឱកាសនេះ និយាយបន្តិច ជូនពរសារជាថ្មីម្តងទៀតដល់ សម្តេច ព្រះអង្គម្ចាស់ ឯកឧត្តម លោកជំទាវ ក្នុងឱកាសចូលឆ្នាំថ្មីកន្លងទៅនេះ។ ឆ្នាំនេះហាក់ដូចជាមានភាពចម្លែកបន្តិច ត្រង់ថាប្រជាពលរដ្ឋចូលរួមសប្បាយរីករាយ ប្លែកពី(ខុស)ធម្មតា។ កាលពីឆ្នាំ ២០២២ ក្រោយកូវីដ-១៩ ដែលយើងអាក់ខានចូលឆ្នាំក្នុងឆ្នាំ ២០២០ និង ២០២១, ប្រជាពលរដ្ឋក៏ក្លាំងក្លាណាស់ដែរក្នុងការចូលរួមចូលឆ្នាំ ដែលធ្វើឲ្យទូលបង្គំ ខ្ញុំមានការកង្វល់យ៉ាងខ្លាំងថា តើការសម្រេចចិត្តឲ្យប្រជាពលរដ្ឋជួបជុំក្នុងឱកាសចូលឆ្នាំនេះខុសឬត្រូវ។ ប៉ុន្តែជាកុសលល្អ បន្ទាប់ពីការចូលឆ្នាំហើយ អត្រាឆ្លងនៃកូវីដ-១៩ គឺពុំមានថែមទេ។ សម្រាប់ឆ្នាំនេះ ប្រជាពលរដ្ឋយើងសប្បាយគ្រប់ទីកន្លែង តាមរយៈ​ការរៀបចំសង្រ្កាន្ត។ ទូលបង្គំខ្ញុំនៅតែបន្តវាយតម្លៃថា មានកត្តា៤ យ៉ាងដែលធ្វើឲ្យប្រជាពលរដ្ឋមានការសប្បាយរីករាយ។ កត្តាទី១ គឺសុខសន្តិភាព។ នេះជាកត្តាចាំបាច់មុនគេ។ យើងបានឃើញហើយថាឆ្នាំ ១៩៧៥ នៅរដូវចូលឆ្នាំ គឺជាពេលវេលាវាយផ្តាច់ព្រ័ត្រនៅទីក្រុងភ្នំពេញ។ សួរថា តើប្រជាជននៅក្នុងកាលៈទេសៈ មានសង្រ្គាម បានចូលឆ្នាំទេ? ពិតជាមិនអាចទេ។ ជាមួយសុខសន្តិភាពដែលមាន និងការចាត់ចែងការពារសណ្តាប់ធ្នាប់បានយ៉ាងល្អ…

សេចក្ដីអធិប្បាយ សម្ដេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន ប្រមុខរដ្ឋស្តីទី អញ្ជើញជាអធិបតីពិធីបំពាក់ឋានន្តរស័ក្ដិថ្នាក់នាយឧត្តមសេនីយ៍ផុតលេខផ្កាយមាស៥ នៃកងយោធពលខេមរភូមិន្ទជូនសម្ដេចពិជ័យសេនា ទៀ បាញ់ និងសម្ដេចកិត្តិសង្គហបណ្ឌិត ម៉ែន សំអន

សម្ដេច ឯកឧត្ដម លោកជំទាវ លោក លោកស្រី! ថ្ងៃនេះ ខ្ញុំមានការរីករាយ ក្នុងនាមជាប្រមុខរដ្ឋស្ដីទី តំណាងឲ្យព្រះមហាក្សត្រនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ដើម្បីបំពាក់ឋានន្តរស័ក្ដិ នាយឧត្ដមសេនីយ៍ផុតលេខ ផ្កាយមាស៥ ជូនសម្ដេច ទៀ បាញ់ និងសម្ដេច ម៉ែន សំអន​។ ខ្ញុំសូមឆ្លៀតយកឱកាសនេះបញ្ជាក់បន្តិច។ ខ្ញុំមិនបញ្ជាក់តាមអ្វីដែលជាការព្រៀងទុកទេ។ ខ្ញុំគ្រាន់តែលើកឡើងអំពីចំណុចមួយចំនួនដើម្បីយើងអាចចាត់ទុកជា(ដំណើរវិវត្តន៍នៃ)ប្រវត្តិសាស្រ្ត។ ប៉ុន្មានថ្ងៃមុននេះ ខ្ញុំក៏ (១) បានផ្ដល់នូវឯកសារប្រមាណជា ២០ឬ ៣០គីឡូក្រាម ជូនទៅនាយឧត្ដមសេនីយ៍ ណឹម សុវត្ថិ ជូនទៅសម្ដេចពិជ័យសេនា ទៀ បាញ់ ពិនិត្យមើល ដោយឯកសារទាំងនោះមានការពាក់ព័ន្ធនឹងរឿងសាំញ៉ាំជាច្រើនក្នុងប្រវត្តិសាស្រ្ត។ សៀវភៅទាំងអស់ដែលខ្ញុំបានសរសេរគឺបានបញ្ជូនទៅទីនោះ។ អ្វីដែលខ្ញុំចង់បញ្ជាក់ដំបូងបំផុត គឺសម្រាប់ពួកយើងដែល(ត្រូវបានបំ)ពាក់ឋានន្តរស័ក្ដិជូននៅថ្ងៃនេះ គឺបានចូលទាហាន មិនតិចជាង ៥៥ឆ្នាំទេ។ ខ្ញុំនិងសម្ដេច ម៉ែន សំអន ចូលទាហានស្មើគ្នា គឺនៅឆ្នាំ១៩៧០។ គិតមកដល់ពេលនេះ មានរយៈពេល ៥៥ឆ្នាំ។ ដោយឡែក សម្ដេចពិជ័យសេនា ទៀ បាញ់ គឺលឿនមុននោះ ដោយសភាពការណ៍ពេលនោះ…