Speech given by the Prime Minister on national and international occasions, review conference, etc. in English and in Khmer
សុខសប្បាយទេទាំងអស់គ្នាហ្នឹង? ចង់សួរសំណួរខ្លះ។ ចង់សួរថា តើប៉ុន្មាននាក់ទៅដែលបានចាក់វ៉ាក់សាំង?សុំលើកដៃមើល។ ចាក់ទាំងអស់គ្នាតែម្ដង។ សំណួរមួយទៀត កាលពីមកជួប ២០១៨ បងប្អូនណាខ្លះ ដែលបានជួបខ្ញុំ សុំលើកដៃមើល។ ឥឡូវកម្មការិនីកាលពី២០១៨ នៅក្រមុំ ឥឡូវមានមានប្ដីមានប៉ុន្មាននាក់? ច្រើនតើ។ មើលអ្នកមានប្ដីក្រោយ ២០១៨ ហើយមានផ្ទៃពោះមានប៉ុន្មាន? តើមានអីប្លែកទេសម្រាប់អ្នកកំពង់ឆ្នាំង? តែខ្ញុំគិតថាសំណួរនេះរាងពិបាកឆ្លើយបន្ដិចតែខ្ញុំនឹងបកស្រាយថាអ្វីទៅដែលប្លែកសម្រាប់បងប្អូននៅទីនេះ។ មកជួបកម្មករនៅកំពង់ឆ្នាំង ២ ថ្ងៃជាប់គ្នា ដោយសារចំនួនកម្មករច្រើន ខ្ញុំមានសេចក្ដីរីករាយដែលបានមកជួបជុំជាថ្មីម្ដងទៀតជាមួយកម្មករ/ការិនីរបស់យើងនៅខេត្តកំពង់ឆ្នាំង។ ដូចកាលពីឆ្នាំ២០១៨ ដែរ គឺមកពីរថ្ងៃជាប់គ្នា។ ថ្ងៃនេះថ្ងៃព្រហស្បតិ៍។ ថ្ងៃសុក្រត្រូវមកមួយសាទៀត។ យើងជួបម្តងបានត្រឹម ១៨ ០០០ នាក់។ បើដាក់បន្ថែម ១៨ ០០០ ទៀត រោងត្រូវធ្វើធំណាស់។ អញ្ចឹងទេ សុខចិត្តមកពីរដង។ ប៉ុន្ដែសុំមកតាមផ្លូវលើ ព្រោះបើមកតាមផ្លូវក្រោមត្រូវប្រើពេលប្រហែល១ ម៉ោងកន្លះ ទើបមកដល់។ ពីមុនគេរៀបចំឧទ្ធម្ភាគចក្រចុះពីហ្នឹងប្រហែល ៣០០ ម៉ែត្រ។ ហ្នឹងសម្រាប់ធុនធំ។ ដល់ធុនតូចចុះក្បែរនេះ។ ធម្មតាត្រឡប់ទៅវិញ … មានសំណុំរឿងក្នុងចន្លោះពី១០ ទៅ២០។ ចុះហត្ថលេខារួចហើយ…
ឯកឧត្តម វ៉ាង វិនធាន អគ្គរដ្ឋទូតនៃសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិនប្រចាំព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។សម្តេច ឯកឧត្តម លោកជំទាវ អស់លោក លោកស្រី បងប្អូនជនរួមជាតិជាទីគោរពស្រឡាញ់! (១) វរង្វេងក្នុងក្រុងនិងក្រៅក្រុង កន្លែងធ្លាប់វាយគ្នា ក្លាយជាតំបន់រោងចក្រ តើទាំងអស់គ្នាសុខសប្បាយទេ? តើខ្ញុំវង្វេងផ្លូវទេពេលដែលធ្វើដំណើរមកនេះ? ប្រសិនបើ កុំមានការសរសេរដាក់ថា យើងកំពុងតែស្ថិតនៅ ភូមិដីឥដ្ឋ ឃុំដីឥដ្ឋ ស្រុកកៀនស្វាយ ខ្ញុំនឹងមិនដឹងថានៅកន្លែងណាទេ។ ពេលដែលចេញដំណើរមក ខ្ញុំបានធ្វើដំណើរលើផ្លូវខ្សែក្រវាត់ក្រុងទី៣។ ខ្ញុំក៏មិនច្បាស់ទេថា ស្ពាន២ធំៗ ដែលតភ្ជាប់គ្នានោះជាស្ពានដែលយើងហៅថាស្ពានមិត្តភាពកម្ពុជា-ចិនសិត្បូ កោះអន្លង់ចិន(ឬអ្វី) មានឡើងមួយហើយចុះមួយ។ បើសិនជាឱ្យខ្ញុំធ្វើដំណើរម្នាក់ឯង ខ្ញុំពិតជាវង្វេង។ បើសិនជាវង្វេង មេត្តាឱ្យបាយខ្ញុំមួយពេលផង។ ដឹកនាំប្រទេសតាំងពីស្ថានភាពមួយដ៏លំបាក។ ឥឡូវនេះ មិនថាវង្វេងតែនៅទីក្រុងភ្នំពេញ។ វង្វេងនៅឯខាងក្រៅក្រុង។ ប៉ុន្មានថ្ងៃមុននោះទៅជួបកម្មករនៅឯពញាឮ មានមកពីកំពង់ឆ្នាំងខ្លះមកពីកំពង់ស្ពឺខ្លះ។ វង្វេងទៀត។ កន្លែងធ្លាប់វាយគ្នានោះទៅជាកន្លែងដែលមានការអភិវឌ្ឍទៅជាតំបន់រោងចក្រ។ (២) អត្ថប្រយោជន៍ផ្លូវល្បឿងលឿន៖ ព្រឹកគុយទាវនៅកំពង់សោម បាយថ្ងៃត្រង់នៅភ្នំពេញ ឥឡូវថ្ងៃនេះយើងមកធ្វើពិធីសម្ពោធបើកការដ្ឋានផ្លូវល្បឿនលឿនតភ្ជាប់រាជធានីភ្នំពេញនិងទីក្រុងបាវិត បន្ទាប់ពីផ្លូវល្បឿនលឿនរវាងទីក្រុងភ្នំពេញខេត្តព្រះសីហនុបានដាក់ឱ្យដំណើរការ។ ខ្ញុំបានធ្វើដំណើរ៣ ដងហើយ លើផ្លូវល្បឿនលឿនក្រុងភ្នំពេញខេត្តព្រះសីហនុ។ លើកទី១ គ្រាន់បើបន្តិច ត្រង់ថាចង់មើលទេសភាព។ ទៅ២លើកក្រោយនេះ ចេញតែពីតាខ្មៅបន្តិច…
សម្ដេច ឯកឧត្តម លោកជំទាវ លោក លោកស្រី!ឯកឧត្តម លោកជំទាវ អគ្គរដ្ឋទូត អគ្គរាជទូតប្រិយមិត្តបរទេសទាំងអស់ដែលបានអញ្ជើញចូលរួមនៅក្នុងឱកាសនេះ!សូមគោរពមន្ត្រីយុត្តិធម៌ ក៏ដូចជានិស្សិតជ័យលាភីដែលទទួលសញ្ញាបត្រនៅថ្ងៃនេះ។ ធ្វើពិធី២ រួមគ្នាតែមួយ ថ្ងៃនេះយើងធ្វើពិធី២រួមគ្នា។ ទី១ ការសម្ពោធដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់ជាផ្លូវការនូវអគារថ្មីនៃបណ្ឌិត្យសភាភូមិន្ទយុត្តិធម៌ ទី២ ការប្រគល់សញ្ញាបត្រជូនសិស្សចៅក្រម ដែលខ្ញុំសុំហៅថាសិស្សខាងផ្នែកយុត្តិធម៌តែម្ដង កុំឱ្យវាពិបាករៀបរាប់ក្រែងវាមិនអស់។ សូមបញ្ជាក់ផងដែរថា ហេតុអីបាននិស្សិតនៅសាលាដទៃទៀតទទួលសញ្ញាបត្រនៅក្នុងកន្លែងល្អៗ ប៉ុន្តែដល់មន្ត្រីយុត្តិធម៌នៅកន្លែងកណ្ដាលវាល? បញ្ហាវាមិនមែនអ្វីក្រៅពីការសម្ពោធអគារនេះឡើយ។ បើសិនជាបំបែកកម្មវិធីជា២ គឺខាតពេល។ បើអញ្ចឹងស្រុះស្រួលគ្នាថាយើងសម្ពោធអគារនេះផង យើងចែកសញ្ញាបត្រផង។ ដូច្នេះហើយកុំគិតថា ជំនាន់នេះពេលដែលទទួលសញ្ញាបត្រ អោយទទួលនៅកណ្ដាលវាល។ មិនមែនអញ្ចឹងទេ។ យើងចង់ទៅរកទីកន្លែងណាដែលមានម៉ាស៊ីនត្រជាក់ ក៏យើងធ្វើទៅបានដែរ ក៏ប៉ុន្តែយើងមានការចាំបាច់សម្ពោធអគារសម្រាប់ការបណ្ដុះបណ្ដាលមន្ត្រីយុត្តិធម៌នៅទីនេះ។ (១) យុវជននិងស្ថាប័ននានា កាប់ព្រៃកុំអោយខ្មែរក្រហមជ្រៀតបាញ់ផ្លោងចូលក្រុងភ្នំពេញ ខ្ញុំមានការរីករាយដែលបានចូលរួមចំណែកតាំងពីដើមរហូតមកដល់ពេលនេះ។ កន្លែងនេះជាកន្លែងដែលខ្ញុំធ្លាប់មកស៊ីឪឡឹកនៅឆ្នាំ១៩៨៨។ ពេលនោះ ក្រុមអ្នកដាំឪឡឹកត្រូវបានឯកឧត្តម ថោង ខុន បញ្ជូនមក។ កន្លែងនេះគឺជាកន្លែងដែលខ្មែរក្រហមចូលមក(លាក់ខ្លួន)។ យើងបានបញ្ជូនយុវជនពីទីក្រុងភ្នំពេញមកកាប់(ព្រៃ)។ ស្ថាប័ននានាសុទ្ធតែមាន(ការបែងចែក)កន្លែងកាប់ព្រៃដើម្បីកុំឱ្យខ្មែរក្រហមជ្រៀតចូលនិងបាញ់ចូលទីក្រុងភ្នំពេញ។ នេះជាសង្កាត់ព្រែកតាសេក។ បើទៅជាប់នឹងមាត់(ព្រែកឬទន្លេ?) នេះខាងមុខកំពូល ម្ខាងពញាឮ។ ត្រង់ហ្នឹងមានម៉ារីនមួយ(គ្រឿង)លិច។ ខ្ញុំនៅចាំច្បាស់កន្លែងដែលមកស៊ីឪឡឹក។ ពីដើមកន្លែងហ្នឹងមិនមែនជាកន្លែងដែលមានអគារអញ្ចឹងទេ។ វាខុសអំពីស្ថានភាពនេះ។ ឥឡូវ…