Speech given by the Prime Minister on national and international occasions, review conference, etc. in English and in Khmer
ក្រោយពីរឆ្នាំ បានមកកាន់ទីកន្លែងនេះម្តងទៀត ដំបូងខ្ញុំសូមសម្តែងនូវការស្វាគមន៍ ជាមួយវត្តមាន ឯកឧត្តម លោកជំទាវ អស់លោក លោកស្រី ពិសេស បងប្អូនជនរួមជាតិដែលបានចូលរួមនៅក្នុងឱកាសនេះ។ ខ្ញុំនៅចាំបានថាកាលពីឆ្នាំ ២០១៦ គឺក្រោយចូលឆ្នាំ ខ្មែរដូចគ្នានៅក្នុងអំឡុងចុងខែមេសា ខ្ញុំបានមកកាត់ស្រុកឆែប ដើម្បីសម្ពោធដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់នូវរោងចក្រផលិត ស្ករសកាលពីពេលនោះ។ ពីរឆ្នាំក្រោយគឺបានមកកាន់ទីកន្លែងនេះម្តងទៀត តែធ្វើកម្មវិធីផ្សេងទាក់ទិនជាមួយ នឹងការអភិរក្ស និងដំណើរអភិវឌ្ឍរបស់យើង។ ពិតហើយគឺតាមគម្រោងកាលពីមុននេះ រាជបណ្ឌិតសភាស្នើសុំ ឲ្យមានការដាំកូនឈើនេះ នៅក្នុង ខែមិថុនា ឯណោះ ព្រោះជារដូវភ្លៀងធ្លាក់ តែដោយសារពិនិត្យឃើញថា នៅក្នុងខែមិថុនា គឺជាខែដែលរវល់ជាទីបំផុត ហើយវាកៀកទៅនឹងការបោះឆ្នោតទៀតផង បានជាខ្ញុំសម្រេចជ្រើសរើសយកថ្ងៃនេះ គឺជាថ្ងៃដើម្បីធ្វើពិធីដាំកូនឈើក្នុងឧទ្យានរាជបណ្ឌិតសភា តេជោសែន ឫស្សីត្រឹប នៅទីនេះតែម្តង។ ទោះមានកិច្ចការរវល់យ៉ាងណាក៏មិនលុបកម្មវិធីថ្ងៃនេះ កាលពីថ្ងៃប្រជុំគណៈរដ្ឋមន្រ្តី មានកិច្ចការច្រើនណាស់ ប៉ុន្តែ យើងមិនបានលុបចោលនូវកម្មវិធីដែលត្រូវមកទីនេះ (ហើយក៏មាន)ការប្រថុយប្រថានអំពីបញ្ហាធាតុអាកាស។ តែធាតុអាកាសថ្ងៃនេះ អនុញ្ញាតឲ្យខ្ញុំបានធ្វើដំណើរមក ប៉ុន្តែខាងផ្នែកឧតុនិយមកំណត់ឲ្យខ្ញុំបានត្រឡប់ទៅដល់ភ្នំពេញមុនម៉ោង ១២ ដោយសារតែបញ្ហាធាតុអាកាស។ យប់មិញនេះ មានភ្លៀងខ្លាំងធ្លាក់នៅទីនេះផង។ លំបាកណាស់នៅក្នុងការធ្វើដំណើរក្បាលអត់ជាប់មេឃហើយជើងអត់ជាប់ដី។ ការពិតយើងគួរតែធ្វើដំណើរតាមរថយន្ត ប៉ុន្តែប្រហែលជាបងប្អូនជនរួមជាតិបានដឹងហើយថា ការងាររបស់ខ្ញុំ គឺវាច្រើន…
– សម្តេច ឯកឧត្តម លោកជំទាវ អស់លោក លោកស្រី នាងកញ្ញា ភ្ញៀវកិត្តិយសជាតិ-អន្តរជាតិ – កងកម្លាំងដោះមីន និងអង្គសន្និបាតទាំងមូលជាទីមេត្រី ! ថ្ងៃនេះ ខ្ញុំមានសេចក្តីរីករាយដែលបានមកចូលរួមក្នុងពិធី បិទសន្និបាតជាតិវិស័យសកម្មភាពមីន ក្រោមប្រធានបទ«ឆ្ពោះទៅរកកម្ពុជាមួយដែលគ្មានមីនឆ្នាំ ២០២៥» នាពេលនេះ។ ជាបឋម ក្នុងឋានៈជាប្រធានឤជ្ញាធរកម្ពុជាគ្រប់គ្រងសកម្មភាពកំចាត់មីន និងសង្គ្រោះជនពិការដោយសារមីន ខ្ញុំសូមសំដែងនូវការស្វាគមន៍ ចំពោះវត្តមានសម្តេច ឯកឧត្តម លោកជំទាវ អស់លោក លោកស្រី ភ្ញៀវកិត្តិយសជាតិ-អន្តរជាតិ និងកងកម្លាំងដោះមីនទាំងអស់ ដែលបានចូលរួមនៅក្នុងពិធីនាថ្ងៃនេះ។ ឆ្លៀតក្នុងឱកាសនេះ ខ្ញុំសូមវាយតម្លៃខ្ពស់ចំពោះរបាយការណ៍របស់ឯកឧត្តមទេសរដ្ឋមន្ត្រី លី ធុជ អនុប្រធានទី ១ ឤជ្ញាធរមីន ដែលបានលើកឡើងពីសន្និបាតជាតិរយៈពេលពីរថ្ងៃ និងសូមកោតសរសើរចំពោះថ្នាក់ដឹកនាំឤជ្ញាធរមីន និងភាគីពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ ដែលបានរៀបចំសន្និបាតជាតិនេះឡើងដោយទទួលបាននូវលទ្ធផលគួរជាទីមោទនៈ។ ជាការពិត កេរដំណែលគ្រាប់មីន និងសំណល់ជាតិផ្ទុះនៅកម្ពុជាត្រូវបានបន្សល់ទុកពីសម័យសង្គ្រាម និងជម្លោះផ្ទៃក្នុងរាប់ទសវត្សរ៍ ធ្វើឱ្យកម្ពុជាក្លាយជាប្រទេសមួយក្នុងចំណោមប្រទេស ដែលទទួលរងផលប៉ះពាល់ និងមានជនរងគ្រោះដោយសារគ្រាប់មីន និងសំណល់ជាតិផ្ទុះពីសង្គ្រាមច្រើនជាងគេបំផុតក្នុងពិភពលោក។ តាមប្រព័ន្ធព័ត៌មាន ជនរងគ្រោះដោយសារមីន និងសំណល់ជាតិផ្ទុះពីសង្គ្រាមនៅកម្ពុជា (CMVIS) ចាប់តាំងពីឆ្នាំ ១៩៧៩ ដល់ឆ្នាំ ២០១៧ មានជនរងគ្រោះដោយសារមីន និងសំណល់ជាតិផ្ទុះពីសង្គ្រាម ចំនួន ៦៤.៦៨៨ នាក់។ កម្ពុជាតែងបានខិតខំរិះរកមធ្យោបាយដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហានេះ រហូតឈានដល់ការគ្រប់គ្រងបានយ៉ាងល្អប្រសើរនូវការងារបោសសម្អាតមីន និងសំណល់ជាតិផ្ទុះពីសង្គ្រាម និងការអប់រំកាត់បន្ថយ គ្រោះថ្នាក់ដោយសារមីន…
ឯកឧត្តម Oh Nak-young អគ្គរដ្ឋទូតវិសាមញ្ញ និងពេញសមត្ថភាព នៃសាធារណរដ្ឋកូរ៉េប្រចាំព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ឯកឧត្តម លោកជំទាវ អស់លោក លោកស្រី នាងកញ្ញា បងប្អូនជនរួមជាតិដែលបានអញ្ជើញចូលរួមក្នុងឱកាសនេះ។ សម្ពោធការកែលំអ និងបំពាក់បរិក្ខាថ្មី រួមចំណែកចំរើនព្រះជន្មព្រះមហាក្សត្រ ថ្ងៃនេះ ខ្ញុំពិតជាមានការរីករាយ ដែលបានមកចូលរួមសាជាថ្មីម្ដងទៀត ដើម្បីសម្ពោធដាក់អោយប្រើប្រាស់ នូវអគារមិត្តភាពកម្ពុជា-កូរ៉េ ដែលបានកែលម្អសាជាថ្មី។ អម្បាញ់មិញ ឯកឧត្តម ម៉ម ប៊ុនហេង រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងសុខាភិបាលបានរំលឹកថា កាលថ្ងៃទី ២២ ខែមករា ២០១៧ ខ្ញុំបានមកចូលរួមសម្ពោធនៅទីនេះម្ដងហើយ ឥឡូវនេះ បានមកចូលរួមសម្ពោធជាថ្មីម្ដងទៀត នូវការកែលម្អ និងបំពាក់នូវបរិក្ខារថ្មី។ ដំបូង ខ្ញុំគួរតែនិយាយថា ហេតុអ្វីបានជាខ្ញុំជ្រើសរើសយកថ្ងៃឈប់សម្រាក ដែលជាថ្ងៃខួបចម្រើនព្រះជន្មព្រះករុណាព្រះមហាក្សត្រក្នុងគម្រប់ ៦៥ ព្រះវស្សា ឈានចូល ៦៦ ព្រះវស្សា។ (ការធ្វើបែប)នោះ សំដៅដល់ការចូលរួមចំណែកក្នុងការសម្ពោធសមិទ្ធផលនេះអបអរសាទរ ពិធីចម្រើនព្រះជន្មព្រះមហាក្សត្រនៃយើងផងដែរ។ ទីតាំងពេទ្យកុមារជាតិ ជាកន្លែងស្ទូងស្រូវនៃមន្ត្រីក្រសួងសុខាភិបាល និងទទួល World Vision ជាថ្មី … ខ្ញុំធ្លាប់រំលឹកអំពីបញ្ហាពាក់ព័ន្ធជាមួយនឹងទឹកដី…