Speech given by the Prime Minister on national and international occasions, review conference, etc. in English and in Khmer
ឯកឧត្តម លោកជំទាវ ប្រមុខរដ្ឋ និងប្រមុខរដ្ឋាភិបាល លោកជំទាវបណ្ឌិត ហាក់ ចាហាន មូន (Hak Ja Han Moon), សហស្ថាបនិកនៃសហព័ន្ធសន្តិភាពសកល ឯកឧត្តម, លោកជំទាវ, លោក, លោកស្រី! ខ្ញុំមានសេចក្តីសោមនស្សរីករាយ និងកិត្តិយស ធ្វើជាសហប្រធាននៃកិច្ចប្រជុំកំពូលពិភពលោកឆ្នាំ ២០២២ ស្តីអំពី «សន្តិភាពនៅឧបទ្វីបកូរ៉េ»។ ខ្ញុំសូមអរគុណដោយស្មោះចំពោះសហព័ន្ធសន្តិភាពសកល (UPF) សម្រាប់ការផ្តល់បដិសណ្ឋារកិច្ចដ៏កក់ក្ដៅចំពោះរូបខ្ញុំ និងគណៈប្រតិភូរបស់ខ្ញុំ ក៏ដូចជាចំពោះការរៀបចំកិច្ចប្រជុំកំពូលដ៏អស្ចារ្យនេះ។ ខ្ញុំសូមថ្លែងអំណរគុណជាពិសេសចំពោះប្រតិភូកិត្តិយសទាំងអស់ចំពោះជំនឿទុកចិត្ត ការចូលរួម និងការប្តេជ្ញាចិត្ត លើដំណើរការសន្តិភាពនៅលើឧបទ្វីបកូរ៉េ ដូចដែលបានឆ្លុះបញ្ចាំងតាមរយៈការចូលរួម នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលពិភពលោកនេះ។ វត្តមាន និងការរួមចំណែករបស់ឯកឧត្តម, លោកជំទាវ, ភ្ញៀវកិត្តិយស នៅថ្ងៃនេះ គឺពិតជាការតំណាងឱ្យកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរួមគ្នារបស់យើង ក្នុងការស្វែងរកបុព្វហេតុដ៏មានតម្លៃនេះ ដែលនោះគឺជាបុព្វហេតុនៃសន្តិភាព។ ឆ្នាំនេះជាខួបលើកទី ៧២ ឆ្នាំ នៃសង្គ្រាមកូរ៉េ ដែលបានចាប់ផ្តើមនៅថ្ងៃទី ២៥ ខែ មិថុនា ឆ្នាំ ១៩៥០។ សង្រ្គាមបានបញ្ចប់ដោយកិច្ចព្រមព្រៀងឈប់បាញ់ នៅថ្ងៃទី ២៧…
មិនរង់ចាំការបង្កើតរដ្ឋាភិបាល ឆ្នាំ ២០០៣/៤ ចិនជួយការតភ្ជាប់ទៅកាន់តំបន់ឦសាន ថ្ងៃនេះ ខ្ញុំមានការរីករាយ ដែលបានរួមជាមួយឯកឧត្តម វ៉ាង វិនធាន ឯកឧត្តម លោកជំទាវ អស់លោក លោកស្រី និងបងប្អូនជនរួមជាតិ ដើម្បីសម្ពោធដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់នូវផ្លូវជាតិលេខ ៧ ប្រវែង(ជាង) ៩៣ គីឡូម៉ែត្រ ពីរង្វង់មូលខ្លាស្ទុះ ទៅដល់ឃុំរមាត ខេត្តក្រចេះ។ អម្បាញ់មិញ ឯកឧត្តម វ៉ាង វិនធាន បាននិយាយទៅដល់ឆ្នាំ ខាល, ឆ្នាំ ខ្លា ហើយយើងមកចំកន្លែងខ្លាស្ទុះហ្នឹងទៀត។ តាមពិតទៅ ឆ្នាំចិន ឬវៀតណាម បានចូលដល់ឆ្នាំខាល រួចស្រេចទៅហើយ ប៉ុន្តែសម្រាប់ខ្មែរយើង ការចែកឆ្នាំគឺនៅខែមេសា។ អ្នកដែលមានទំលាប់កាន់ប្រពៃណីខ្សែស្រឡាយចិន ទើបនឹងចូលឆ្នាំរួចមកហើយនេះ គឺតែងចែកឆ្នាំនៅក្នុងរង្វង់នៃខែកុម្ភៈ ដែលទើបនឹងចូលឆ្នាំនេះ។ កម្ពុជាចែកឆ្នាំនៅក្នុងខែមេសា ភាគច្រើននៅថ្ងៃទី ១៣ ឬ ១៤ នោះតែម្ដង គឺទេវតាឆ្នាំថ្មី នឹងចុះមកជំនួសទេវតាឆ្នាំចាស់។ ខ្ញុំមិនដឹងថា តើឆ្នាំនេះ ត្រូវឆុងជាមួយនឹងឆ្នាំណាទេ ក៏ប៉ុន្តែសម្រាប់ខ្ញុំ ឆ្នាំនាគរាជ…
ថ្ងៃនេះ ខ្ញុំមានការរីករាយ ដែលបានចូលរួមដើម្បីពិធីបើកការដ្ឋានសាងសង់ស្ពានអាកាសឫស្សីកែវ នៅទីតាំងជាប់ជាមួយយើងនេះ ដែលអម្បាញ់មិញនេះ ឯកឧត្តមអភិបាលរាជធានីភ្នំពេញ បានធ្វើរបាយការណ៍ហើយ។ ថ្ងៃនេះ ជាថ្ងៃដាច់ខែមករា ហើយជាថ្ងៃចាប់ផ្ដើមនៃចូលឆ្នាំចិន។ ខ្ញុំគិតថា ប៉ុន្មានម៉ោងទៀត ពិធីសែនព្រេនរបស់អ្នកដែលជាប់សាច់សាលោហិតចិន ឬវៀតណាម នឹងត្រូវចាប់ផ្ដើម។ ពិតមែនហើយ … ប្រតិទិនយើង គ្មានការឈប់សំរាកក្នុងចូលឆ្នាំចិននោះទេ ក៏ប៉ុន្ដែខ្ញុំបានដឹងច្បាស់ថា ទោះបីមិនមានការឈប់សំរាកសម្រាប់ចូលឆ្នាំចិន វៀតណាម នៅក្នុងប្រតិទិន ប៉ុន្ដែមានប្រជាពលរដ្ឋរបស់យើងជាច្រើន បានត្រៀមរៀបចំខ្លួនសម្រាប់សែនព្រេន និងបានរៀបចំខ្លួនធ្វើដំណើរទៅកាន់ទីនេះទីនោះនៅក្នុងក្របខណ្ឌទូទាំងប្រទេស ដែលយើងតែងនិយាយថា ចូលឆ្នាំចិនស្រវឹងខ្មែរ …។ ស្ពានអាកាស ខណ្ឌឫស្សីកែវ បញ្ចៀសចរាចរកកស្ទះ ពេលតភ្ជាប់ស្ពានពីឫស្សីកែវ ទៅជ្រោយចង្វារ វិលមកអ្វីដែលយើងកំពុងតែធ្វើនេះ។ ការសាងសង់ស្ពានអាកាសនៅទីនេះ គឺជាការចាំបាច់ដើម្បីបញ្ចៀសចរាចរកកស្ទះ។ យើងនឹងមិនអាចធ្វើដំណើរកើតទេ នៅពេលដែលស្ពានឆ្លងកាត់ពីខាងឫស្សីកែវ ទៅខាងម្ខាងទៀត ជ្រោយចង្វារត្រូវបានតភ្ជាប់។ ដូច្នេះ ជម្រើសដែលល្អបំផុត គឺការកសាងស្ពានអាកាស ដើម្បីឲ្យផ្លូវនេះចរាចរណ៍ធម្មតា ដោយផ្លូវម្ខាងទៀត (ត្រូវ)ឆ្លងទៅតាមស្ពានអាកាសនោះឯង។ ខ្ញុំសូមឱកាសនេះ ដើម្បីថ្លែងនូវការកោតសរសើរចំពោះគណៈអភិបាលនៃរាជធានីភ្នំពេញ ក៏ដូចជាក្រុមហ៊ុនអាណិកជនកម្ពុជា អូស៊ីអាយស៊ី(OCIC) ដែលបានខិតខំប្រឹងប្រែងសហការគ្នា អភិវឌ្ឍនៅក្នុងតំបន់នេះ … ឥឡូវនះ…