Speech given by the Prime Minister on national and international occasions, review conference, etc. in English and in Khmer
(១) ចត្តាឡីស័ក ករណីកូវីដ-១៩ ២០២០ មិនអាចធ្វើដំណើរមកពោធិសាត់, គណៈកម្មាធិការជាតិគ្រប់គ្រងគ្រោះមហន្តរាយ សហការជាមួយរដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ ឆ្លើយតបបញ្ហាបណ្តាលពីគ្រោះជំនន់ទឹកភ្លៀង ថ្ងៃនេះ យើងជួបជុំគ្នាក្រោមដំណក់ទឹកភ្លៀងមុននេះបន្ដិច។ ឥឡូវនេះ ភ្លៀងក៏បានបញ្ចប់។ ប្រហែលដូចជាគេនិយាយថាមកពីចាញ់សម្រស់។ ប៉ុន្តែយើងមិនដឹងច្បាស់ទេថា តើចាញ់សម្រស់អ្នកណា? ដោយសារសម្រស់ខ្ញុំឬសម្រស់លោកជំទាវ ម៉ែន សំអន? ឬក៏សម្រស់របស់ក្មួយស្រីណាម្នាក់នៅក្នុងចំណោមនេះ ឬបុរសណាម្នាក់នៅក្នុងចំណោមនេះ? យ៉ាងណាក៏ដោយ ការជួបជុំរបស់យើងបានធ្វើឡើងក្នុងគោលដៅដោះស្រាយបញ្ហាដែលយើងបាននិងកំពុងប្រឈម។ អម្បាញ់មិញ អភិបាលខេត្តស្ដីទីបានធ្វើរបាយការណ៍ពាក់ព័ន្ធជាមួយនឹងការខូចខាតនៅក្នុងខេត្តពោធិ៍សាត់ ហើយក៏បានបញ្ជាក់អំពីអ្វីដែលបានទទួលនិងកិច្ចការត្រូវបន្ត។ ខ្ញុំសុំយកឱកាសនេះ សំដែងជូននូវការកោតសរសើរ និងវាយតម្លៃខ្ពស់ ចំពោះការខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់អាជ្ញាធរគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ កងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធគ្រប់ប្រភេទ ក៏ដូចជាប្រជាពលរដ្ឋដែលបានចូលរួមដោះស្រាយបញ្ហាទាំងអស់គ្នា ដែលយើងបានប្រឈមជាមួយនឹងបញ្ហា(ទឹកជំនន់)នេះ។ កាលពីឆ្នាំ ២០២០ យើងបានជួបប្រទះនូវបញ្ហានេះ(ម្តងរួចហើយ)។ ជាការគួរឱ្យសោកស្ដាយ ពេលនោះ យើងមានការចែកនូវស្រូវពូជ ក៏ដូចជាស្បៀង។ ខ្ញុំមានគម្រោងមកកាន់ខេត្តពោធិ៍សាត់ ប៉ុន្តែជាអកុសល ពេលនោះមានករណីកូវីដ-១៩ បានកើតឡើង ហើយដោយសារតែខ្ញុំប៉ះពាល់ផ្ទាល់ជាមួយរដ្ឋមន្រ្តីការបរទេសហុងគ្រី ខ្ញុំមិនអាចធ្វើដំណើរមកកាន់ទីនេះ ដោយរំលងនូវវិធានការណ៍សុខាភិបាលដែលបានកំណត់ថា ត្រូវធ្វើចត្តាឡីស័ករយៈពេល ១៤ ថ្ងៃ(នោះទេ)។ ខ្ញុំក៏បានបញ្ជូនកូនប្រុសរបស់ខ្ញុំ ឱ្យធ្វើដំណើរមកកាន់ខេត្តពោធិ៍សាត់នេះ តំណាងខ្ញុំចែកស្រូវពូជនិងស្បៀងអាហារជូនប្រជាជនយើង។ ខ្ញុំសូមថ្លែងអំណរគុណ…
(១) ការខិតខំរួមគ្នាទាំងប្រជាពលរដ្ឋនិងទាំងអាជ្ញាធរគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ កងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធគ្រប់ប្រភេទ បញ្ចៀសនូវគ្រោះថ្នាក់ ការបាត់បង់ជីវិតដោយសារជំនន់, ជំនន់កើតមាននៅ ២០/២៥ ខេត្ត/ក្រុង តែទំហំមិនធំហួសហេតុពេកទេ, ផ្តល់ពូជដំណាំផ្សេងៗ ដល់គ្រួសារមិនមានលទ្ធភាពស្តារស្រូវឡើងវិញ សម្តេចក្រឡាហោម ឯកឧត្តម លោកជំទាវ បងប្អូនជនរួមជាតិជាទីគោរពស្រឡាញ់! ថ្ងៃនេះយើងជួបជុំគ្នានៅទីនេះក្រោមព្រះភិរុណដែលកំពុងតែបង្អុរ ប៉ុន្តែសង្ឃឹមថានឹងមិនមានភ្លៀងធំណាមួយកើតឡើងនោះទេ។ សុំឱ្យក្មួយៗដែលមានកូនតូចៗខិតខំរកក្រមាគ្របកុំឱ្យត្រូវទឹកភ្លៀង ក្រែងលោកូនៗ នោះផ្តាសាយ។ អម្បាញ់មិញនោះ ឃើញកូនៗ មួយចំនួន ចៅៗមួយចំនួន។ សូមខិតខំការពារ (តែ)ដូចជាមិនសូវមានក្រមាផង។ ដំបូង សូមពាំនាំនូវព្រះរាជបណ្តាំសាកសួរសុខទុក្ខពីសំណាក់ ព្រះករុណា ព្រះមហាក្សត្រជាទីសក្ការៈ ព្រមទាំងសម្តេចព្រះរាជមាតាជាតិខ្មែរ ដែលព្រះអង្គទាំងទ្វេតែងតែកង្វល់ពីសុខទុក្ខរបស់ប្រជាជន និងតែងតែគាំទ្រទៅលើសកម្មភាពរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល ក្នុងការជួយសង្គ្រោះដល់ប្រជាជនរបស់យើង។ នៅក្នុងឱកាសនេះ ក្នុងនាមរាជរដ្ឋាភិបាលនិងក្នុងនាមខ្ញុំផ្ទាល់ ខ្ញុំសូមថ្លែងនូវការចូលរួមការលំបាកជាមួយបងប្អូនជនរងគ្រោះទាំងអស់នៅក្នុងខេត្តបាត់ដំបង និយាយដោយឡែក និងនិយាយរួមនៅក្នុងក្របខ័ណ្ឌទូទាំងប្រទេស ដែលនេះជាមហន្តរាយមួយទៀត ក្នុងចំណោមមហន្តរាយដែលយើងធ្លាប់ឆ្លងកាត់កាលពីឆ្នាំ ២០២០ ម្តង និង ២០២២ នេះម្តងទៀត ដែលវាក៏ដើរស្របជាមួយនឹងបញ្ហាកូវីដ-១៩ ដែលបានកើតនៅក្នុងប្រទេសរបស់យើង។ ខ្ញុំក៏សូមយកឱកាសនេះថ្លែងនូវការកោតសរសើរចំពោះសម្តេចក្រឡាហោម ស ខេង ឯកឧត្តម លោកជំទាវ អស់លោក លោកស្រី…
(១) អាវបញ្ជាក់ស្ថានភាពនិងធ្វើសកម្មភាពតម្រង់ឆ្ពោះមកប្រជាពលរដ្ឋជួបការលំបាក, ទឹកជំនន់មិនធំដូចឆ្នាំ ២០២០ ទេ ប៉ុន្តែស្រកយឺត បង្កផលប៉ះពាល់ទ្រង់ទ្រាយធំគួរសម, គួបផ្សំសកម្មភាពរបស់រដ្ឋ ជាមួយការរៃអង្គាសពីសប្បុរសជននានា ស្រាយជីវភាពប្រជាពលរដ្ឋរងគ្រោះ ថ្ងៃនេះ ខ្ញុំពិតជាមានការរីករាយដែលបានមកជួបបងប្អូនសារជាថ្មីម្តងទៀត ជាមួយនឹងទីកន្លែងដដែល ដែលមានបងប្អូនមួយចំនួនមកជួបខ្ញុំនៅកន្លែងហ្នឹងតាំងពី ២ ឆ្នាំមុន ហើយខ្ញុំក៏ស្លៀកពាក់អាវរបស់ខ្ញុំដដែលដែរ។ ចាត់ទុកថា ពាក់អាវមិនដែលឃើញដោះ។ កាលណាខ្ញុំពាក់អាវហ្នឹង គឺមានន័យថាស្ថានភាពបានមកដល់ ហើយគោលដៅរបស់ខ្ញុំគឺតម្រង់ឆ្ពោះមកជួបប្រជាពលរដ្ឋ។ អាវនេះបន្ទាប់ពីខ្ញុំចាកចេញពីនយោបាយអីទៅ ប្រហែលគេអាចយកទៅដាក់សារៈមន្ទីរ នៅវិមានឈ្នះឈ្នះ ព្រោះមានអាវប៉ុន្មាននោះសម្រាប់ពាក់ជួបប្រជាពលរដ្ឋ ពេលដែលជួបការលំបាក រាប់ទាំងទឹកជំនន់សហសតវត្សរ៍ឆ្នាំ ២០០០ ផងដែរ។ អនុញ្ញាតឲ្យខ្ញុំពាំនាំនូវព្រះរាជបណ្តាំសួរសុខទុក្ខពីព្រះមហាក្សត្រជាទីសក្ការៈរបស់យើង ក៏ដូចជាសម្តេចម៉ែ ដែលព្រះអង្គបានផ្តាំផ្ញើព្រះរាជបណ្តាំសួរសុខទុក្ខ និងចូលរួមរំលែកនូវការលំបាករបស់ប្រជាជននៅទូទាំងប្រទេស និយាយជារួម និងនិយាយដោយឡែក សម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋរបស់យើង។ ព្រះអង្គទាំងទ្វេតែងតែយកព្រះទ័យទុកដាក់ជាមួយនឹងសុខទុក្ខរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ហើយក៏បានគាំទ្រគ្រប់សកម្មភាពរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល ក៏ដូចជាផ្នែកពាក់ព័ន្ធទាំងឡាយ ដែលទាក់ទងជាមួយនឹងការដោះស្រាយបញ្ហាប្រជាពលរដ្ឋរបស់យើង។ ខ្ញុំក៏សុំយកឱកាសនេះសំដែងជូនក្នុងនាមរាជរដ្ឋាភិបាល ក៏ដូចជាក្នុងនាមខ្លួនខ្ញុំផ្ទាល់ ចំពោះបងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋដែលទទួលការរងគ្រោះដោយសារទឹកជំនន់។ ពិតមែនតែឆ្នាំនេះ ទឹកជំនន់មិនធំពេក ដូចជាឆ្នាំ ២០២០ នោះទេ ក៏ប៉ុន្តែដោយសារទឹកស្រកយឺត វាបង្កនូវផលប៉ះពាល់ក្នុងទ្រង់ទ្រាយធំគួរសម ដែលចាំបាច់ត្រូវមានអន្តរាគមន៍ពីសំណាក់ថ្នាក់ជាតិ។ ខ្ញុំក៏សុំយកឱកាសនេះ សំដែងនូវការកោតសរសើរ និងវាយតម្លៃខ្ពស់ចំពោះអាជ្ញាធរខេត្តបន្ទាយមានជ័យ…