Speech given by the Prime Minister on national and international occasions, review conference, etc. in English and in Khmer
សំណួរសំណេះសំណាល សុខសប្បាយទេទាំងអស់គ្នានេះ? ខ្ញុំគួរតែមានសំណួរខ្លះមុននឹងយើងនិយាយគ្នា។ ចាប់ផ្ដើមពូចង់សួរថា តើមានកម្មករ/ការិនីប៉ុន្មាននាក់ដែលក្រោយថ្ងៃធ្វើការនៅរោងចក្រ យប់ទៅសំរាកនៅផ្ទះ? សុំលើកដៃ? មានចំនួនប៉ុន្មានដែលជួលផ្ទះគេនៅ? … យ៉ាងណាក៏ដោយ យើងឃើញចំនួនអ្នកដែលបានធ្វើការតាមរោងចក្រពេលថ្ងៃ យប់ទៅសំរាកផ្ទះ។ តើប៉ុន្មាននាក់ទៅដែលបានចាក់វ៉ាក់សាំង?(ច្រើនគ្នា)។ អ្នកដែលមិនបានចាក់មានប៉ុន្មានទៅ?(អត់មានទេ) ការមិនបានចាក់វ៉ាក់សាំង វាមិនមែនជាកំហុសរបស់ក្មួយៗទេ។ ពេលដំបូងនោះទាំងពេទ្យ ទាំងក្មួយៗដែលត្រូវការវ៉ាក់សាំងសុទ្ធតែការយល់ខុសខ្លះ។ ឧទាហរណ៍ ដូចជាគេថាធ្លាប់កើតជំងឺហឺត គឺគេមិនឲ្យចាក់។ អញ្ចឹងទេអ្នកធ្លាប់មានជំងឺហឺត គឺគេមិនឲ្យចាក់ទេ ដល់ក្រោយមកបានគេបញ្ជាក់ថា ជំងឺហឺតចាក់បាន គេហាមតែពេលកំពុងហឺតទេ បើអត់មានហឺតផង ចាក់បាន។ ឥឡូវដល់ដូសទីប៉ុន្មានហើយក្មួយៗ? ទី ៤ ឬ៥? ឥឡូវអ្នកចាក់ដូសទី ៣ ឡើងបានប៉ុន្មាននាក់ទៅ?(បួននាក់អង្គុយខាងមុខនេះ សុទ្ធតែកូនប្រុស អត់មានកូនស្រីមួយគូណាសោះ ភ្លោះប្រុស ៤ គូ)។ ក្នុងចំណោមទាំងអស់គ្នាជិត ២ ម៉ឺននាក់នេះ អ្នកដែលមានទូរស័ព្ទប្រើប៉ុន្មាននាក់ទៅ? អ្នកលេងហ្វេសប៊ុកប៉ុន្មាននាក់ទៅ(ច្រើន) ខ្លាំងជាងមន្ដ្រីរដ្ឋាភិបាលមួយចំនួនទៀត។ មន្ដ្រីរដ្ឋាភិបាលមួយចំនួនអត់មានហ្វេសប៊ុកផង។ មន្ដ្រីមួយចំនួនគួរខ្មាសកម្មករផង។ មន្ដ្រីមួយចំនួនមិនចេះលេងហ្វេសប៊ុកទេ។ អាបង្ហោះក៏មិនបង្ហោះ អាឆែកមើលគេក៏មិនឆែកមើល។ មិនមែនបង្អាប់មន្ដ្រីលើកកម្មករទេ ក៏ប៉ុន្ដែយើងបានឃើញចលនាពិត។ អម្បាញ់មិញសួររឿងមានទូរស័ព្ទ អញ្ចឹងវាមានទាំងស្មាតហ្វូន…
ថ្ងៃនេះ ខ្ញុំមានសេចក្តីរីករាយដែលបានមកចូលរួមក្នុង “ពិធីសម្ពោធដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់ជាផ្លូវការនូវអគារសាលាយុត្តិធម្ម” ដែលជាទីតាំងបម្រើការងារថ្មីរបស់សាលាដំបូង និង អយ្យការអមសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ និងរបស់សាលាឧទ្ធរណ៍ និង មហាអយ្យការអមសាលាឧទ្ធរណ៍ភ្នំពេញ ដើម្បីលើកកម្ពស់គុណភាព និង ប្រសិទ្ធភាពនៃការផ្តល់សេវាយុត្តិធម៌ជូនប្រជាពលរដ្ឋឱ្យកាន់តែល្អប្រសើរឡើង ដែលជាការរួមចំណែក ក្នុងការធានារក្សាសន្តិសុខ សណ្តាប់ធ្នាប់សាធារណៈ និង ស្ថិរភាពសង្គម។ ក្នុងនាមរាជរដ្ឋាភិបាល ខ្ញុំសូមកោតសរសើរ និង វាយតម្លៃខ្ពស់ ចំពោះកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងក្នុងការអនុវត្តការងារប្រកបដោយស្មារតីទទួលខុសត្រូវខ្ពស់ ជាពិសេស សមិទ្ធផលនានា ដែលសាលាជម្រះក្តី និង អយ្យការអមសាលាជម្រះក្តីគ្រប់ជាន់ថ្នាក់ សម្រេចបានរហូតមកទល់ពេលនេះ។ បន្ទាប់ពីថ្ងៃរំដោះ ៧ មករា ១៩៧៩ ប្រព័ន្ធតុលាការកម្ពុជា ត្រូវបានបង្កើតឡើងវិញនៅឆ្នាំ ១៩៨០ ដោយក្រឹត្យរបស់ក្រុមប្រឹក្សារដ្ឋ។ នៅសម័យនោះ កម្ពុជាបានបង្កើតឱ្យមាន “តុលាការប្រជាជនបដិវត្តខេត្ត-ក្រុង” ដែលមានតែមួយថ្នាក់ប៉ុណ្ណោះ។ នៅឆ្នាំ ១៩៨២ តុលាការនេះ ត្រូវបានប្តូរឈ្មោះទៅជា “តុលាការប្រជាជនខេត្ត-ក្រុង និង អយ្យការអមតុលាការប្រជាជនខេត្ត-ក្រុង”។ នៅឆ្នាំ ១៩៨៥ “តុលាការប្រជាជនកំពូល” និង “មហាអយ្យការអមតុលាការប្រជាជនកំពូល” ត្រូវបានបង្កើតឡើង ដោយក្រឹត្យឆ្នាំ ១៩៨៥។…
ថ្ងៃនេះ អាចថាអ្នកស្វាយរៀងបំបែកឯកទគ្គកម្មបានហើយ។ ថ្ងៃមុនថា ខេត្តតាកែវគឺជាខេត្តដែលមានអ្នកមានផ្ទៃពោះច្រើនជាងគេ។ ឥឡូវមិនមែនទេ។ មកដល់ស្វាយរៀងនេះ ចំនួនមនុស្សច្រើនជាង(ខេត្តតាកែវ) ត្រឹមតែ ៤ ០០០ នាក់ ប៉ុន្តែកូនច្រើនជាងឯណោះ(ដាច់)។ ឥឡូវគ្រាន់តែអ្នកមានផ្ទៃពោះថ្ងៃនេះ មាន ១ ២២០ នាក់។ អញ្ចឹងទេ ចាត់ទុកថា កំណើនប្រជាពលរដ្ឋនៅស្វាយរៀង មិនមែន ២,១ ភាគរយទេ។ អាចថា ២,១ ភាគរយ ជាទូទៅ ប៉ុន្តែស្វាយរៀងអាចមានកំណើនខ្ពស់ជាង ហើយសម្បូរភ្លោះទៅទៀត។ ឥឡូវនេះ ចង់សួរថាតើអ្នកទាំងអស់គ្នាហ្នឹង បានចាក់វ៉ាក់សាំងការពារកូវីដ–១៩ប៉ុន្មាននាក់។ លើកដៃ។ ឥឡូវចង់សួរអ្នកដែលមិនបានចាក់វ៉ាក់សាំង តើមានប៉ុន្មាននាក់? ហេតុអ្វីសម្ដេចចេញសំណួរបែបនេះមក? បញ្ហាវាស្ថិតនៅត្រង់អញ្ចេះ មិនមែនក្មួយៗមិនចង់ចាក់វ៉ាក់សាំងទេ ក៏ប៉ុន្តែករណីខ្លះពេទ្យគេហាមចាក់ ដោយសារមានការភាន់ច្រឡំក្នុងគ្រាដំបូងថាប្រសិនបើអ្នកឯងកើតជំងឺហឺតមិនអាចចាក់បានទេ។ ប៉ុន្តែការបកស្រាយនៃផ្នែកសុខាភិបាល គេកំណត់ថាហឺតហ្នឹង ទាល់តែកំពុងតែហឺតបានគេមិនឱ្យចាក់ ប៉ុន្តែបើហឺតតាំងពីណាពីណីមក មកដល់ពេលហ្នឹង គឺចាក់បានហើយ។ មួយទៀត ចង់សួរថាតើនៅទីនេះ អ្នកដែលមានទូរស័ព្ទប្រើមានប៉ុន្មាននាក់។ សូមលើកដៃ។ មានគ្រប់គ្នា។ ឥឡូវអ្នកដែលអត់មានតែម្ដង មានប៉ុន្មាននាក់ទៅ? ចង់សំដៅថាទូរស័ព្ទ smartphone…
