ព្រះករុណាខ្ញុំ សូមក្រាបថ្វាយបង្គំព្រះតេជព្រះគុណ ព្រះមេគណ ព្រះថេរានុត្ថេរៈគ្រប់ព្រះអង្គជាទីសក្ការ។ ឯកឧត្តម លោកជំទាវ អស់លោក លោកស្រី បងប្អូនជនរួមជាតិ ដែលបានចូលរួមនៅក្នុងឱកាសនេះ។
ថ្ងៃនេះ ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំ និងភរិយា ពិតជាមានរីករាយ ដែលបានមកចូលរួមសារជាថ្មីម្ដងទៀត ដើម្បីបើកអង្គរសង្រ្កាន្តឆ្នាំ ២០១៧។
ប្រមាណជាជាង ៥ ម៉ោងមុននេះ ទេវតាចាស់បានចាកចេញ ទេវតាថ្មីក៏បានមកជំនួស។ អរគុណចំពោះលោកជំទាវ ម៉ែន សំអន ដែលបានតំណាងអោយថ្នាក់ដឹកនាំ ដើម្បីចូលរួមនៅក្នុងពិធីទទួលនូវទេវតាថ្មី។ តែយ៉ាងណាក៏ដោយ ពីឆ្នាំទៅរហូតមកដល់ឆ្នាំនេះ ការរីករាយរបស់កម្ពុជានៅតែបន្ត។ ក្នុងនាមរាជរដ្ឋាភិបាល ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំ សុំយកឱកាសនេះ ដើម្បីថ្លែងជូននូវការស្វាគមន៍ចំពោះវត្តមានរបស់ឯកឧត្តម លោកជំទាវ ជាអគ្គរដ្ឋទូត អគ្គរាជទូត និងប្រិយមិត្តបរទេសទាំងអស់ ដែលបានអញ្ជើញចូលរួមនៅក្នុងពិធីរបស់យើងខ្ញុំនេះ។
អង្គរសង្រ្កាន្ត ៥ ឆ្នាំជាប់គ្នា សង្ក្រាន្តរបស់ប្រជាជន និងសង្ក្រាន្តច្រើនកន្លែង
ក្នុងនាមរាជរដ្ឋាភិបាល ក៏សុំថ្លែងនូវការកោតសរសើរចំពោះអាជ្ញាធរខេត្ត ក៏ដូចជាកម្លាំងប្រដាប់អាវុធគ្រប់ប្រភេទ និងស្ថាប័នទាំងអស់ ដែលបានចូលរួមគាំទ្រចំពោះសកម្មភាពរបស់យុវជន ដែលរៀបចំអង្គរសង្រ្កាន្តរយៈពេល ៥ ឆ្នាំកន្លងផុតទៅ និងជាពិសេសនៅក្នុងឆ្នាំនេះ ដូចឯកឧត្តមអភិបាលខេត្តបានលើកឡើង។ ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំ ក៏សុំយកឱកាសនេះ ដើម្បីថ្លែងជូននូវការកោតសរសើរ ចំពោះសហភាពសហព័ន្ធយុវជនកម្ពុជា ដែលបានផ្ដួចផ្ដើមរៀបចំជាមួយនឹងព្រឹត្តិការណ៍អង្គរសង្រ្កាន្តរយៈពេល ៥ ឆ្នាំជាប់ៗគ្នា។ នេះគឺជាគំនិតច្នៃប្រឌិតរបស់យុវជន ដែលពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំ ព្រឹត្តិការណ៍នេះកាន់តែធំទៅៗ។
អង្គរសង្រ្កាន្តមិនមែនជារបស់អ្នកណាម្នាក់ តែគឺជារបស់ប្រជាជនកម្ពុជាទាំងអស់គ្នា។ ឥឡូវមិនគ្រាន់តែមានអង្គរសង្រ្កាន្តនៅទីនេះទេ សង្រ្កាន្តអាចធ្វើគ្រប់ទីកន្លែងនៅកន្លែងដទៃ។ ឥឡូវនេះ កំពុងកើតមាននៅក្នុងតំបន់មួយចំនួន។ សង្ឃឹមថា ឆ្នាំបន្តបន្ទាប់ទៀត ក្រៅពីសង្រ្កាន្តនៅទីនេះ នឹងកើតមានសង្រ្កាន្តនៅច្រើនកន្លែងផ្សេងទៀត តាមការជ្រើសរើសចង់បានរបស់ប្រជាជន និងអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន ដែលធ្វើនៅទីនោះ។
សម្រាប់អង្គរសង្រ្កាន្តនៅក្នុងឆ្នាំនេះ នៅក្នុងទឹកដីអង្គរ ដែលជាទឹកដីនៃបេតិកភណ្ឌពិភពលោក ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំ រួមជាមួយនឹងយុវជន ក៏ដូចជាប្រជាជនកម្ពុជា សម្ដែងនូវការសោកស្ដាយអាឡោះអាល័យចំពោះសម្ដេចវិបុលបញ្ញា សុន អាន ដែលបានចូលរួមគាំទ្រ ហើយតំណាងអោយខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំ ពីរឆ្នាំ ដើម្បីបើកអង្គរសង្រ្កាន្ត។ ឆ្នាំទៅ សម្ដេចវិបុលបញ្ញា សុខ អាន និងលោកជំទាវ មានវត្តមានជាយើងនៅទីនេះ ក៏ប៉ុន្តែឆ្នាំនេះ មិនមានវត្តមានគាត់ទៀតទេ។ នេះជាការបាត់បង់មួយសម្រាប់យើង តែក៏បន្សល់ទុកនូវអ្វីដែលជាកិច្ចការត្រូវធ្វើជាបន្ត សម្រាប់កិច្ចការពារបេតិកភណ្ឌប្រវត្តិសាស្រ្ត។
ផ្គុំគ្នានូវវប្បធម៌អរូបី លើទឹកដីនៃវប្បធម៌រូបី
ថ្ងៃនេះ ការជួបជុំគ្នាជាថ្មីម្ដងទៀតរបស់យើង នៅក្នុងរយៈពេល ៣ ថ្ងៃ យើងមានឱកាសដើម្បីបង្ហាញជូនសម្រាប់ជនរួមជាតិរបស់យើង ក៏ដូចជាប្រិយមិត្តបរទេសអំពីវប្បធម៌ខ្មែរ។ ឆ្នាំទៅ ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំ បាននិយាយពាក់ព័ន្ធជាមួយនឹងជំនួបត្រីភាគីរវាងវប្បធម៌អរូបី និងវប្បធម៌រូបី ដោយមានការរៀបចំរបស់មនុស្ស គឺសហភាពសហព័ន្ធយុវជននេះឯង។ ថ្ងៃនេះ ក៏ដូចជាឆ្នាំមុនៗ មានការបន្ថែមជាបន្តបន្ទាប់នូវគ្រប់ទម្រង់នៃសិល្បៈវប្បធម៌ជាតិរបស់យើង។ ល្បុក្កតោ ក៏បានអញ្ជើញមកទីនេះសាជាថ្មីម្ដងទៀត។ ល្បុក្កតោរបស់យើង បន្ទាប់ពីការរីកដុះដាលឡើង ត្រូវបានដាក់ទៅជាក្បាច់គុណមួយរបស់កងយុទ្ធពលខេមរភូមិន្ទ។ នេះបង្ហាញអោយឃើញថា កម្ពុជាមានប្រវត្តិវ័យចំណាស់រាប់ពាន់ឆ្នាំ (ហើយ)អ្វីដែលសំខាន់ ត្រូវរំលេចអោយឃើញនូវវប្បធម៌ជាតិរបស់យើង បង្ហាញនូវទីតាំងប្រវត្តិសាស្រ្តនៃទឹកដីបរមបុរាណ ដែលជាវប្បធម៌រូបី ហើយក៏ក្លាយទៅជាទៅបេតិកភណ្ឌពិភពលោក។ យើងជួបជុំគ្នានៅក្នុងឱកាសនៃអង្គរសង្រ្កាន្ត ដើម្បីនាំមកផ្គុំគ្នានូវវប្បធម៌អរូបីដទៃទៀត នៅលើទឹកដីនៃវប្បធម៌រូបី។ ចំណុចនេះ ក៏អាចកើតមាននៅកន្លែងផ្សេងៗ ក្នុងប្រទេស ដែលមានទីតាំងប្រវត្តិសាស្រ្ត ជាប្រាង្គប្រាសាទ ឬតំបន់រមណីយដ្ឋាន …។
ក្រេបជញ្ជក់សមិទ្ធផលនៃសន្តិភាព ចេញពីនយោបាយឈ្នះ-ឈ្នះ
ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំ ពិតជាមានការសប្បាយរីករាយជាមួយនឹងចីរភាពនៃដំណើរការនៃអង្គរសង្រ្កាន្តរបស់យើង តាមរយៈនៃការគាំទ្រទាំងឡាយរបស់អាជ្ញាធរមួយផ្នែក ប៉ុន្តែអ្វីដែលសំខាន់ជាងនេះទៀត ការចូលរួមគាំទ្ររបស់ចលនាយុវជន ដែលក្នុងនោះក៏មានសិល្បករ សិល្បការិនី ពិធីករ ពិធីការិនី កីឡាករ កីឡាការិនីរបស់យើងក៏ដូចជាប្រជាជនរបស់យើងផងដែរ។ គ្មានជោគជ័យណាមួយ ដែលបានកើតឡើងដោយឯកឯងដោយគ្មានការចូលរួមនោះទេ។ ក្នុងនាមរាជរដ្ឋាភិបាល ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំ ពិតជាមានមោទនភាពជាមួយនឹងប្រជាជាតិយើង ដែលបានជំនះគ្រប់ឧបសគ្គ ប្រឹងប្រែងងើបឈរឡើងពីគំនរផេះផង់ពីសង្រ្គាម និងការបែកបាក់ មកកាន់ដំណាក់កាលនៃសន្ដិភាព។
យើងបាននិងកំពុងក្រេបជញ្ជក់នូវសមិទ្ធផលដែលចេញមកអំពីសន្ដិភាព ដែលយើងបានប្រឹងប្រែងរកមកទាំងលំបាក តាមរយៈនៃនយោបាយឈ្នះ-ឈ្នះរបស់យើង។ សៀមរាប គឺជាតំបន់ចុងក្រោយនៃការឯកភាពទឹកដី បញ្ចប់នូវស្ថានភាពនៃប្រទេសមួយដែលមានតំបន់ត្រួតត្រាច្រើន។ ឆ្នាំ ១៩៩៨ ជាកំណត់ត្រាប្រវត្តិសាស្រ្ត ដែលផ្ដល់អោយកម្ពុជា ពីប្រទេសដែលធ្លាប់តែជាប្រទេសមួយមានតំបន់ត្រួតត្រាច្រើន មិនតិចជាងពីរក្នុងពេលតែមួយ ទៅជាប្រទេសដែលមានការឯកភាព ប្រទេសមួយតំបន់ត្រួតត្រាមួយ ក្រោមរដ្ឋធម្មនុញ្ញតែមួយ ព្រះមហាក្សត្រតែមួយ រាជរដ្ឋាភិបាលតែមួយ និងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធតែមួយ។
សេដ្ឋកិច្ចមានកំណើនជាមធ្យម ៧,៧% ក្នុង ២០ ឆ្នាំជាប់គ្នា
តាមរយៈមនុញ្ញផលនៃសុខសន្ដិភាពនោះហើយ ដែលផ្ដល់ឱកាសអោយប្រជាជនយើងបន្តការខិតខំ ដើម្បីងើបឈរឡើង ធ្វើអោយប្រទេសជាតិរបស់យើងមានការលូតលាស់ក្នុងអត្រានៃកំណើនសេដ្ឋកិច្ច ៧,៧% ជាមធ្យមក្នុងរយៈពេល ២០ ឆ្នាំជាប់គ្នា។ សន្ដិភាពបានផ្ដល់ឱកាសសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចសង្គម កាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ។ តាមរយៈនេះ ហេដ្ឋារចនាសម័្ពន្ធតភ្ជាប់ទាំងឡាយ ផ្ដល់ឱកាសអោយប្រជាពលរដ្ឋរបស់យើងអាចធ្វើដំណើរទៅគ្រប់ទីកន្លែង មិនគ្រាន់តែខេត្តសៀមរាបប៉ុណ្ណោះទេ ក៏ប៉ុន្តែប្រជាពលរដ្ឋរបស់យើងអាចទៅសប្បាយរីករាយនៅទីកន្លែងផ្សេងៗ ខុសៗគ្នា តាមចំណង់ចំណូលចិត្តរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ។
ប្រាក់ចំណូលកើនឡើង ប្រជាពលរដ្ឋអាចទៅកំសាន្តនៅទីនានា
ប្រាក់ចំណូលរបស់ប្រជាពលរដ្ឋរបស់យើងក៏មានការកើនឡើង ដែលអនុញ្ញាតអោយមានប្រជាពលរដ្ឋរបស់យើងមានឱកាសធ្វើដំណើរទៅកម្សាន្តនៅកន្លែងផ្សេងៗ។ កម្មករ កម្មការិនី ដែលធ្វើការនៅតាមរោងចក្រសហគ្រាស ក៏ត្រូវបានទទួលនូវការដំឡើងប្រាក់បៀវត្សរ៍។ មន្រ្តីរាជការ កងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ ក៏ដូចជាសោធននិវត្ត យុទ្ធជនពិការ ក៏ទើបនឹងទទួលបាននូវការឡើងបៀវត្ស៍រ៍ នឹងឡើងជាបន្តបន្ទាប់ ដោយសារការប្រឹងប្រែងរបស់យើង ក្រោមដំបូលនៃសន្ដិភាពនេះ។
កម្ពុជាចេញផុតពីស្ថានភាពប្រទេសមានប្រាក់ចំណូលទាប ចូលប្រាក់ចំណូលមធ្យមកំរិតទាប
ក្នុងនាមរាជរដ្ឋាភិបាល ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំ សុំយកឱកាសនេះ ផ្ញើជូននូវការកោតសរសើរចំពោះព្រះសង្ឃ ប្រជាពលរដ្ឋ អាជ្ញាធរគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ ចំពោះការខិតខំទាំងឡាយ ដែលធ្វើអោយប្រទេសមួយនេះ ចេញផុតពីស្ថានភាពនៃប្រទេសដែលមានប្រាក់ចំណូលទាប ប្រទេសដែលមានការអភិវឌ្ឍតិចតួច ទៅជាប្រទេសដែលមានប្រាក់ចំណូលមធ្យមកម្រិតទាប។ នេះគឺជាស្ថានភាពដែលយើងបានរួមគ្នា។ ការជួបជុំនៅទីនេះ ក៏វាជាសក្ខីភាពនៃការបញ្ជាក់អំពីសុខសន្ដិភាព។ ការជួបជុំនៅទីនេះ មិនអាចធ្វើបានទេនៅមុនឆ្នាំ ១៩៩៨ ហើយការធ្វើដំណើរបែបនេះនៅទូទាំងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ក៏មិនអាចធ្វើបានដែរនៅពេលដែលប្រទេសមានសង្រ្គាម។
អំពាវនាវអោយមានការព្យាយាមអត់ធ្មត់ ស្រាយជម្លោះដោយចរចា នៅស៊ីរី និងកូរ៉េខាងជើង
បើទោះបីថា ថ្ងៃនេះ ជាថ្ងៃចូលឆ្នាំក៏ដោយចុះ ក្នុងឋានៈជារដ្ឋមួយនៃសមាជិកអង្គការសហប្រជាជាតិ កម្ពុជាសំដែងនូវការព្រួយបារម្ភជ្រាលជ្រៅរបស់ខ្លួន ចំពោះសភាពការណ៍នៅមជ្ឈិមបូព៌ា ជាពិសេសសភាពការណ៍នៅស៊ីរី និងកូរ៉េខាងជើង។ យើងអំពាវនាវអោយមានការអត់ធ្មត់ ហើយព្យាយាមដោះស្រាយនូវជម្លោះទាំងនោះតាមរយៈនៃការចរចា។ ទង្វើនៃការបាញ់ប្រហារតាមរយៈមីស៊ីលក្ដី ឬអាវុធគីមីក្ដី វាជាសោកនាដកម្ម។ កម្ពុជាធ្លាប់ជាជនរងគ្រោះនៃអំពើបែបនេះ គឺពិតជាបានយល់ច្បាស់អំពីការលំបាករបស់ប្រជាជននៃប្រទេសដែលកំពុងមានសង្រ្គាមហែកហួរ។ សង្ឃឹមថា ប្រជាជនកម្ពុជារួមជាមួយនឹងខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំ ដើម្បីការពារសន្ដិភាពអោយខានតែបាន។
រំលឹកគុណដូនតា អតីតព្រះមហាក្សត្រ បានកសាងប្រាង្គប្រាសាទ យកចិត្តទុកដាក់ពីវប្បធម៌
មកដល់ទីតាំងនេះ យើងមិនភ្លេចទៅនឹងការដឹងគុណចំពោះដូនតាយើង ចំពោះអតីតព្រះមហាក្សត្រ ព្រះមហាក្សត្រយានីគ្រប់ព្រះអង្គ ដែលបានកសាងនូវប្រាង្គប្រាសាទដ៏អស្ចារ្យនៅលើទឹកដីនេះ។ ប្រសិនបើដូនតាយើង អតីតព្រះមហាក្សត្រ ព្រះមហាក្សត្រយានីរបស់យើង មិនបានយកព្រះទ័យទុកដាក់ ឬយកចិត្តទុកដាក់ខិតខំកសាងទេ យើងគ្មានទីតាំងឈរជើង ដើម្បីធ្វើអង្គរសង្រ្កាន្តនៅទីនេះទេ។ យើងក៏បាននឹកទៅដល់ព្រះបរមរតនកោដ្ឋ សម្ដេចព្រះ នរោត្តម សីហនុ។ ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំ បានចូលរួមដោយផ្ទាល់ជាមួយព្រះអង្គនៅក្នុងពេលចរចារកសន្ដិភាព ប៉ុន្តែគ្រប់ពេលវេលានៃការចរចា តែងតែគិតដល់ទៅលើសុវត្ថិភាពនៃទីតាំងអង្គររបស់យើងនេះ។
មិនទាន់មានការបោះឆ្នោតនៅឡើយ ប៉ុន្តែនៅក្នុងក្របខណ្ឌនៃក្រុមប្រឹក្សាជាតិជាន់ខ្ពស់ ព្រះករុណា សម្ដេចព្រះនរោត្តម សីហនុ ព្រះបរមរតនកោដ្ឋ ព្រះអង្គបានសុំការឯកភាពពីក្រុមប្រឹក្សាជាតិជាន់ខ្ពស់ ដើម្បីបញ្ចូលប្រាសាទអង្គរវត្ត ទៅជាបេតិកភណ្ឌពិភពលោក។ នោះហើយ គឺជាការចាប់ផ្ដើម ដែលកម្ពុជាមានលក្ខន្ដិកត្រូវគោរព។ បន្ទាប់ទៅ យើងអរព្រះគុណចំពោះព្រះមហាក្សត្របច្ចុប្បន្ន សម្ដេចព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនី ដែលជានិច្ចកាល ព្រះអង្គបានយកចិត្តទុកដាក់ខ្ពស់បំផុតទៅនឹងវប្បធម៌ជាតិរបស់យើង។ នេះជាមោទនភាពរបស់ខ្មែរយើង។
អភិរក្ស និងបញ្ចូលសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌអរូបី និងរូបី ជារបស់បេតិកភណ្ឌពិភពលោក
ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំ ពិតជាមានមោទនភាពយ៉ាងខ្លាំង ព្រោះថា ការដែលបានបន្សល់ទុក និងការចេះថែទាំពីសំណាក់ តាំងពីថ្នាក់កំពូល រហូតដល់ប្រជាពលរដ្ឋរបស់យើង។ វប្បធម៌ទាំងនោះ សិល្បៈទាំងនោះ ក៏ត្រូវបានថែទាំ។ ក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ ក៏នៅតែបន្តព្យាយាមបញ្ចូលទាំងបេតិកភណ្ឌអរូបី និងបេតិកភណ្ឌរូបីជាបន្តបន្ទាប់ ទៅក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌពិភពលោក។ នេះជាមោទនភាពរបស់ខ្មែរ នេះជាស្នាមញញឹមរបស់ខ្មែរ ដែលខ្មែរទាំងអស់គ្នាត្រូវការពារអោយបាន។
អនុវត្តនយោបាយបើកចំហជើងមេឃ ជើងទឹក និងជើងគោក ស្វាគមន៍ទេសចរ
៣ ថ្ងៃខាងមុខ ការជួបជុំពិតជាមានការសប្បាយរីករាយ។ ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំ និងភរិយា ពិតជានឹងបន្តការចូលរួមនៅទីនេះ ដោយរួមទាំងការរាំលេងផងដែរ។ ថ្ងៃនេះ នៅលើទឹកដីខេត្តសៀមរាប ដែលជាទឹកដីមរតកដូនតា ពោរពេញទៅដោយសម្បតិ្តវប្បធម៌ ការរំពឹងទុករបស់ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំ គឺទេសចរនឹងមានការកើនឡើងបន្តទៀត។ ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំ សូមជំរាបជូនចំពោះអ្នកទាំងអស់នៅទីនេះ ទេសចរណ៍កម្ពុជាចាប់ផ្ដើមពីសូន្យទេសចរ មកកាន់ ៥ លានទេសចរ។ នៅខេត្តសៀមរាបរបស់យើងនេះ ចាប់ផ្ដើមពីសណ្ឋាគារចាស់ៗ តែពីរប៉ុណ្ណោះ ប៉ុន្តែឥឡូវនេះ យើងមានសណ្ឋាគាររាប់រយសណ្ឋាគារ ដែលអាចផ្ដល់ឱកាសសម្រាប់ការទទួលភ្ញៀវទេសចរមកពីខាងក្រៅ។
ការអនុវត្តនយោបាយបើកចំហជើងមេឃ ផ្ដល់ឱកាសអោយមានការហោះហើរត្រង់ ពីប្រទេសក្រៅមកចុះចតនៅខេត្តសៀមរាប គឺជាឱកាសសម្រាប់ទាក់ទាញអោយអ្នកវិនិយោគទាំងក្នុងស្រុក និងមកពីបរទេស បង្កើតនូវសណ្ឋាគារនៅទីក្រុងសៀមរាបនេះផងដែរ។ ការផ្ដល់យោបល់ ដែលខ្ញុំមិនអាចបំភ្លេចបានរបស់អតីតនាយករដ្ឋមន្រ្តីសិង្ហបុរី Goh Chok Tong ដែលថា “ប្រសិនខ្ញុំជាឯកឧត្តម ហ៊ុន សែន ខ្ញុំនឹងបើកអោយមានការហោះហើរត្រង់មកកាន់សៀមរាប”។ រហូតមកដល់ឆ្នាំ ១៩៩៧ ខ្ញុំបានសម្រេចនូវកិច្ចការមួយនេះ ក្នុងពេលដែលអ្នករកស៊ីផ្នែកទេសចរណ៍នៅឯទីក្រុងភ្នំពេញ ស្ទើរតែរៀបចំបាតុកម្មប្រឆាំងនឹងខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំ ទៅហើយ។ គេគិតថា វានឹងធ្វើអោយបាត់បង់នូវទេសចរនៅទីក្រុងភ្នំពេញ។ ប៉ុន្តែមិនបានប៉ុន្មានឆ្នាំផង អ្នកដែលប្រឆាំងនឹងការបើកចំហជើងមេឃនោះ បែរជាមករកស៊ីនៅឯសៀមរាបផ្ទាល់តែម្ដង។
ដូច្នេះ កម្ពុជាអនុវត្តនូវនយោបាយបើកចំហជើងមេឃផង ជើងទឹកផង និងជើងគោកផង សម្រាប់ការស្វាគមន៍ចំពោះទេសចរ។ សង្ឃឹមថា ប្រជាជនសៀមរាបនឹងទទួលផលតាមរយៈនៃសុខសន្ដិភាព តាមរយៈហេដ្ឋារចនាសម័្ពន្ធល្អ ហើយក៏តាមរយៈមួយផ្នែកអង្គរសង្រ្កាន្តក៏កើតឡើងនូវជោគជ័យ និងមុខរបរសម្រាប់ប្រជាជនសៀមរាប ហើយជាពិសេសអ្នកដែលរស់នៅក្នុងតំបន់អង្គរនេះតែម្ដង។
ទេវតាចាស់ ផ្តល់ទឹកភ្លៀង មុនចាកចេញ
ទេវតាឆ្នាំថ្មី ពិតជាបាននាំមកនូវការសប្បាយរីករាយ។ ឆ្នាំទៅ ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំ នៅចាំបានថា ដោយសារធាតុអាកាសក្ដៅពេក ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំ ក៏បានអំពាវនាវសុំទៅដល់ទេវតាថា សុំអោយកាត់បន្ថយកំដៅ ប៉ុន្តែមិននឹកស្មានថា ទេវតាអង្គនោះដែលទើបនឹងចាកចេញផុតមុននេះជាង ៥ ម៉ោង (ហើយ)មុននឹងត្រឡប់ទៅវិញបែរជាផ្ដល់ភ្លៀងយ៉ាងច្រើនសម្រាប់យើង ហាក់ដូចជាបានផ្ដល់នូវសំណងមួយ សម្រាប់យើង។ សូម្បីតែម្សិលមិញ ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំ ចូលទៅក្នុងវិទ្យាល័យអង្គរ ចេញមិនរួម ដោយសារតែភ្លៀង។ ប៉ុន្តែតាមឧតុនិយមបានទស្សន៍ទាយ ថ្ងៃទី ១៤-១៥ ពុំមានភ្លៀងទេ ហើយថ្ងៃទី ១៦ អាចមានភ្លៀងតិចតួច ប៉ុន្តែយើងរង់ចាំមើលជាក់ស្ដែង …។
និទានរឿងជាគតិ អំពីការលោភលន់ហួស និងត្រូវមានស្មាតីសាមគ្គីភាព ហើយមិនបំពានគ្នា
រឿងរ៉ាវស្តីពីព្រះឥន្ទ្រ និងធម្មបាលកុមារ គឺជាគតិលោកមួយ ដែលអាចត្រូវគិតពិចារណា (ថា)ចាប់ផ្ដើមពីអីបានជារហូតទៅដល់កាត់ព្រះកេសា។ ប្រសិនបើខ្ញុំពេលនោះជាព្រះឥន្ទ្រ ខ្ញុំពិតជាប្រើប្រាស់ធម្មបាលកុមារ ដើម្បីជួយនៅក្នុងការងារហើយ មិនគួរព្រះឥន្ទ្រដាក់ការភ្នាល់មួយចំពោះធម្មបាលកុមារ ហើយលទ្ធផលចុងក្រោយបាននាំមកដល់ការកាត់ព្រះកេសា តម្កល់នៅឋានកៃលាស …។ ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំ សុំនិទានរឿងមួយ រឿងព្រះឥន្ទ្រទៀតហើយ ដើម្បីកំចាត់នូវរោគច្រណែននិន្ទាឈ្នានីស និងការលោភលន់។ ខ្លះអាចនឹងគិតថា ការនិទានរបស់ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំ មិនសមរម្យជាមួយនឹងវេទិកាអង្គរសង្រ្កាន្តទេ ប៉ុន្តែអង្គរសង្រ្កាន្តមិនមែនជាកន្លែងកើតទុក្ខទេ។ អង្គរសង្រ្កាន្តជាកន្លែងសប្បាយរីករាយ។ រឿងនេះ ក៏អាចជាផ្នែកនៃការដាស់តឿនមនុស្សលោក។ ខ្ញុំក៏ជាមនុស្សលោកដែរ …។
កាលពីសម័យយូរលង់ហើយ មានអាចារ្យវត្តពីរនាក់ នៅវត្តជាមួយគ្នា។ មានអាចារ្យមួយ ប្រព្រឹត្តតែអំពើល្អ កសាងនូវអំពើជាបុណ្យកុសល។ ឯអាចារ្យមួយទៀត គឺខូចណាស់ គិតតែពីលួច សូម្បីតែឆ្នាំងបាយលោក ក៏លួចដែរ។ ដល់អាចារ្យទាំងពីរនាក់ស្លាប់ទៅ អាចារ្យមួយកើតទៅជាព្រះឥន្ទ្រ។ អាចារ្យមួយទៀត កើតទៅជាមនុស្សកើតឃ្លង់។ សម័យថ្ងៃមួយ មិត្តភក្ដិដែលកើតជាព្រះឥន្ទ្រនោះ ក៏បានឆ្លុះជាកញ្ចក់ទិព្ធមើល ថាតើសម្លាញ់កាលពីជាតិមុនទៅណាហើយ ក៏ឃើញសម្លាញ់ខ្លួន ជាមនុស្សកើតឃ្លង់ កំពុងតែនៅសុំទានគេ។ អញ្ចឹងទេ ព្រះឥន្ទ្រក៏ក្រឡាខ្លួនមកប្រាប់ថា ជាតិមុនយើងរស់នៅជាមួយគ្នា យើងជាសម្លាញ់នឹងគ្នា ឥឡូវយើងជាព្រះឥន្ទ្រ តើសម្លាញ់ឯងចង់បានអី? មាណពដែលកើតឃ្លង់បានឆ្លើយតបថា សម្លាញ់ឯងជួយគ្នាត្រឹមតែអោយក្លាយទៅជាមនុស្សធម្មតា ប៉ុណ្ណឹងគ្រប់គ្រាន់ហើយ។ ព្រះឥន្ទ្រក៏ជប់មនុស្សឃ្លង់ហ្នឹង អោយទៅជាមនុស្សធម្មតា។
ដល់ពេលមនុស្សធម្មតានេះ ចូលទៅនៅក្នុងភូមិ ពេលហ្នឹងប្រធានភូមិក៏ចាប់ប្រើអោយប្រជាពលរដ្ឋ(ក្នុងភូមិ)ទៅជួយលើកផ្លូវលំ។ មាណពនេះ ខឹងមេភូមិ។ ដល់ខឹងមេភូមិ ទៅពឹងព្រះឥន្ទ្រ ថាសម្លាញ់ធ្វើម៉េចជួយគ្នាអោយបានឡើងធ្វើមេភូមិ។ ព្រះឥន្ទ្រក៏ជួយអោយក្លាយទៅជាមេភូមិ។ ដល់បានឡើងធ្វើមេភូមិ មេឃុំប្រើ។ ខឹងមេឃុំទៀត។ ទៅពឹងព្រះឥន្ទ្រទៀតហើយ សម្លាញ់ឯងជួយធ្វើម៉េចអោយគ្នាបានឡើងធ្វើមេឃុំ។ ព្រះឥន្ទ្រក៏ជួយអោយបានឡើងធ្វើមេឃុំទៀត។ ឡើងបានជាមេឃុំ ទៅខឹងចៅហ្វាយស្រុក ព្រោះមេស្រុកប្រើ។ ទៅពឹងព្រះឥន្ទ្រ សុំធ្វើចៅហ្វាយស្រុក។ ក៏ឡើងបានធ្វើចៅហ្វាយស្រុកទៀត។ ឡើងបានធ្វើចៅហ្វាយស្រុកហើយ ទៅខឹងជាមួយចៅហ្វាយខេត្ត ព្រោះចៅហ្វាយខេត្តត្រូវប្រើចៅហ្វាយស្រុក។ ខឹងចៅហ្វាយខេត្តទៀត ទៅពឹងព្រះឥន្ទ្រទៀត ដើម្បីអោយបានធ្វើជាចៅហ្វាយខេត្ត។ ដល់បានធ្វើចៅហ្វាយខេត្តហើយ ទៅខឹងរដ្ឋមន្រ្តីមហាផ្ទៃ ដែលទទួលមើលការខុសត្រូវលើបញ្ហាដែនដី។ អញ្ចឹងទៅពឹងព្រះឥន្ទ្រថា អោយគ្នាបានធ្វើជារដ្ឋមន្រ្តីមហាផ្ទៃ។ ព្រះឥន្ទ្រក៏អោយឡើងដល់រដ្ឋមន្រ្តីមហាផ្ទៃទៀត។ ដល់ពេលបានធ្វើរដ្ឋមន្រ្តីមហាផ្ទៃហើយ ទៅខឹងមហាឧបរាជ ព្រោះមហាឧបរាជអ្នកប្រើ គឺតួនាទីដូចនាយករដ្ឋមន្រ្តីអញ្ចឹង កាលពីសម័យនោះ។ (ក៏ទៅពឹងព្រះឥន្ទ្រទៀត) ក៏បានឡើងទៅធ្វើជាមហាឧបរាជ។ ដល់ទៅបានធ្វើជាមហាឧបរាជហើយ ទៅខឹងនឹងព្រះមហាក្សត្រ ព្រោះព្រះមហាក្សត្រប្រើ។ ទៅពឹងព្រះឥន្ទ្រទៀត ក៏បានឡើងធ្វើដល់ស្ដេចតែម្ដង។
សម័យថ្ងៃមួយ ព្រះឥន្ទ្របានចុះមក(ឋានមនុស្ស) ហើយក៏បបួលមិត្តភក្ដិពីមនុស្សកើតឃ្លង់ ឡើងទៅធ្វើដល់ស្ដេចនោះ ទៅលេងឋានព្រះឥន្ទ្រ។ ដល់ទៅឡើងលេងដល់ឋានព្រះឥន្ទ្រ ទៅឃើញឋានព្រះឥន្ទ្រស្អាតណាស់ ក៏ប្រាប់ព្រះឥន្ទ្រថា សម្លាញ់ចែកឋានឯងអោយអញពាក់កណ្ដាលមក? ចូលដល់ចែកឋានព្រះឥន្ទ្រ។ អញ្ចឹងទេ ព្រះឥន្ទ្រគិតថា (មាណព)នេះពិតជាលោភលន់អត់កំណត់មែន តាំងពីមនុស្សកើតឃ្លង់ ឡើងដល់ធ្វើស្ដេចហើយ វាមិនស្កប់។ ថ្ងៃនេះ វាទារចែកឋាន ថ្ងៃក្រោយវាយកទាំងអស់។ អញ្ចឹងទេ ក៏ព្រះឥន្ទ្រជប់អោយពីអ្នកកើតឃ្លង់ ឡើងដល់ធ្វើស្ដេច អោយវាទៅកើតឃ្លង់វិញ ហើយយកទៅដាក់កន្លែងសុំទានហ្នឹងវិញ។
រឿងនេះ បើប្រៀបធៀបបច្ចុប្បន្ន ក៏វាមានមនុស្សខ្លះអញ្ចឹងដែរ។ តែសុំអ្នកខ្លះកុំរើសដាក់ខ្លួន … នេះជារឿងនិទានទេ។ អ្វីក៏ដោយ សុំកុំលោភលន់ហួស ទើបមានស្មាតីសាមគ្គីភាព ហើយមិនបំពានគ្នា ទើបយើងរក្សានូវសា្មរតីអង្គរសង្រ្កាន្ត ស្មារតីរួបរួមជាតិរបស់យើងបានតកូនតចៅតជំនាន់ បើមិនដូច្នោះ វានឹងបង្កើតឡើងនូវបញ្ហា។ ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំ សូមអភ័យទោសចំពោះការនិទានរឿងនេះ ហើយសង្ឃឹមថា មិនមានអ្នកណារើសដាក់ខ្លួនទេ តែនេះគឺជាការដាស់តឿនមនុស្សថា អ្វីក៏ដោយ អ្វីដែលគេអាចជូនបាន គឺទទួលយកប៉ុណ្ណឹងទៅ កុំថែមហើយ ថែមទៀតៗ រហូតទៅដល់គេទ្រាំមិនបាន ដូចព្រះឥន្ទ្រ …។
សូមថ្វាយព្រះពរ និងជូនពរ
ហើយថ្ងៃនេះ ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំ ក្នុងនាមរាជរដ្ឋាភិបាល ជាមួយនឹងការសារជូនពរក្នុងឱកាសចូលឆ្នាំថ្មី ដែលបានផ្សព្វផ្សាយតាមប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយរួចមកហើយ។ ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំ (ជូនពរ)ជាថ្មីម្ដងទៀត សូមថ្វាយព្រះពរចំពោះព្រះមហាក្សត្រជាទីសក្ការ ថ្វាយព្រះពរចំពោះសម្ដេចព្រះមហាក្សត្រី សម្ដេចម៉ែ សូមព្រះអង្គទាំងទ្វេ មានព្រះរាជសុខភាពល្អ ព្រះជន្មាយុយឺនយូរ គង់ប្រថាប់ជាម្លប់ដ៏ត្រជាក់ត្រជំសម្រាប់កូនចៅតរៀងទៅ។
ជូនពរចំពោះមន្រ្តីរាជការ កងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធគ្រប់ប្រភេទ ប្រជាជនកម្ពុជាគ្រប់រូបដែលរស់នៅក្នុងប្រទេស ក៏ដូចជាក្រៅប្រទេស ព្រមទាំងកងទ័ពរបស់យើងដែលកំពុងចូលរួមប្រតិបត្តិការរក្សាសន្ដិភាពនៅសូដង់ខាងត្បូង លីបង់ ម៉ាលី អាហ្វ្រិកកណ្ដាល។ ជឿជាក់ថា អ្នកទាំងនោះ កំពុងតែមើលនូវការផ្សាយផ្ទាល់ចេញពីទីនេះ សូមអោយឆ្នាំថ្មីនាំមកនូវជោគជ័យថ្មី សម្រាប់ទាំងអស់គ្នា។
ជាមួយនឹងការប្រកាសបើកសង្រ្កាន្តឆ្នាំរកា នព្វស័ក ពុទ្ធសករាជ ២៥៦១ ត្រូវនឹងឆ្នាំ ២០១៧ សូមជនរួមជាតិ បងប្អូនទាំងអស់នូវគ្រប់ទីកន្លែង ទទួលបាននូវពុទ្ធពរទាំងបួនប្រការ គឺអាយុ វណ្ណៈ សុខៈ ពលៈ កុំបីឃ្លៀងឃ្លាតឡើយ។ សូមអរព្រះគុណ និងសូមអរគុណ៕