Speech given by the Prime Minister on national and international occasions, review conference, etc. in English and in Khmer
សម្តេច ឯកឧត្តម លោកជំទាវ អ្នកឧកញ៉ា ឧកញ៉ា លោក លោកស្រី ភ្ញៀវកិត្តិយសទាំងអស់ជាទីមេត្រី! ថ្ងៃនេះ ខ្ញុំមានសេចក្តីសោមនស្សរីករាយក្រៃលែងដែលបានចូលរួមក្នុងពិធីប្រកាសជាផ្លូវការសមាគមឧកញ៉ាកកម្ពុជា។ ខ្ញុំសូមអបអរសារទរចំពោះសមាគមឧកញ៉ាកម្ពុជា ដែលត្រូវបានបង្កើតឡើង និងសូមកោតសរសើរដល់ អ្នកឧកញ៉ា លី យ៉ុងផាត់ ស្ថាបនិក និងជាប្រធានសមាគមឧកញ៉ាកម្ពុជា ដែលបានផ្ដួចផ្ដើមគំនិតក្នុងការបង្កើតសមាគមនេះ។ ខ្ញុំក៏សូមថ្លែងអំណរគុណដល់សមាគមឧកញ៉ាកម្ពុជាផងដែរ ដែលបានស្នើរូបខ្ញុំជាប្រធានកិត្តិយស និងឥស្សរជនជាន់ខ្ពស់នៃរាជរដ្ឋាភិបាលចំនួន៤រូបជាអនុប្រធានកិត្តិយស។ មុននេះបន្តិច អ្នកឧកញ៉ា លី យ៉ុងផាត់ បានជម្រាបរួចហើយអំពីសាវតារនៃគោរមងារ “ឧកញ៉ា” ដែលត្រូវបានប្រើប្រាស់តាំងពីសម័យបរមបូរាណមកម៉្លេះ។ រហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ននេះ ក្នុងយុគសម័យសេដ្ឋកិច្ចទីផ្សារសេរី គោរមងារ “ឧកញ៉ា” ត្រូវបានប្រើប្រាស់ឡើងវិញក្នុងសង្គមខ្មែរ ដែលជាគោរមងារដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់ប្រទានដោយព្រះមហាក្សត្រតាមរយៈព្រះរាជក្រឹត្យ ជូនដល់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរដែលមានស្នាដៃក្នុងការអភិវឌ្ឍ និងការកសាងជាតិ។ ដោយឃើញមានការចូលរួមចំណែករបស់ឧកញ៉ាក្នុងការអភិវឌ្ឍសង្គម-សេដ្ឋកិច្ចយើង និងការកើនឡើងជាបន្តបន្ទាប់នៃចំនួនឧកញ៉ា ក៏ដូចជាដើម្បីលើកតម្កើងកិត្តិនាមថ្មីនៃឧកញ៉ាក្នុងសម័យសន្តិភាពនេះ កាលពីពីរឆ្នាំមុន ខ្ញុំបានផ្តល់ការណែនាំឱ្យមានការរៀបចំបង្កើតក្រុមការងារអន្តរក្រសួង ដើម្បីសិក្សារៀបចំលិខិតបទដ្ឋានគតិយុត្តសម្រាប់ការគ្រប់គ្រងឧកញ៉ា, ការផ្តល់គោរមងារឧកញ៉ា, និងការដកហូតគោរមងារឧកញ៉ា សំដៅរក្សាបាននូវកិត្យានុភាព សាមគ្គីធម៌ និងគុណធម៌ក្នុងគោរមងារជាឧកញ៉ា។ {ផ្ដើមសេចក្ដីអធិប្បាយ} សម្ដេច ឧកញ៉ា អស់លោក អ្នកនាងកញ្ញា ជាទីមេត្រី!ម្សិលមិញនេះ ព្រះរាជក្រឹត្យទាក់ទងជាមួយនឹងគោរមងារ…
(សំណេះសំណាលជាមួយកម្មការិនីមានផ្ទៃពោះ) កាលពី២០១៨ បានមកជួបម្ដងដែរ ក្រោយការបោះឆ្នោត ដើមអាណត្តិទី៦ ថ្ងៃនេះយើងជួបជុំគ្នាសាជាថ្មីម្ដងទៀត បន្ទាប់ពីការជួបកាលពីឆ្នាំ២០១៨។ ប្រហែលជាក្មួយៗនៅចាំថា បើគិតមកដល់ខែវិច្ឆិកា២០១៨ យើងបានជួបគ្នាក្រោយការបោះឆ្នោត។ នោះមិនមែនជាយុទ្ធនាការនៃការបោះឆ្នោតទេ។ បានសេចក្ដីថា រដ្ឋាភិបាលអាណត្ដិទី៦ ដើមអាណត្ដិបានចាប់ផ្ដើមជាមួយនឹងការបន្ដដើរជួបជាមួយកម្មករ/ការិនីបន្ដទៅទៀត។ ក្មួយៗ មួយចំនួនជាប្រធានក្រុម ជាប្រធានផ្នែក ជារដ្ឋបាល ក៏បានទៅជួបពូនៅទីក្រុងភ្នំពេញនោះ។ អ្នកភ្នំពេញ អ្នកកណ្ដាល អ្នកកំពង់ឆ្នាំង អ្នកកំពង់ស្ពឺ ច្រើនបានទៅជួប។ យើងស្វែងយល់អំពីអ្វីទៅជាបញ្ហាប្រឈម អ្វីទៅជាបញ្ហាលំបាករបស់កម្មករ/ការិនី។ យើងធ្វើវេទិកានៅទីនោះប្រមាណជា ៣-៤ ពាន់ នាក់ ហើយបន្ទាប់ទៅបានយើងចុះជួប មួយវេទិកាប្រមាណជាជាង ១ ម៉ឺននាក់។ ជាមធ្យមគឺលើ១ ម៉ឺននាក់។ ជំនួបនោះបានផ្ដល់នូវផ្លែផ្កាអំពីចំណុចមុនជួបនិងក្រោយជួបតើកម្មករយើងបានទទួលអ្វីខ្លះ ដូចឯកឧត្តម អ៊ិត សំហេងបានធ្វើរបាយការណ៍អម្បាញ់មិញ ទាក់ទងជាមួយនឹងការដោះស្រាយបញ្ហានានា? កូវីដ-១៩ ធ្វើឲ្យខកខានជំនួបជុំទី២ជាមួយកម្មករ/ការិនី ខ្ញុំអរគុណចំពោះក្មួយៗ កូនៗ ចៅៗទាំងអស់ដែលនៅទីនេះ ក៏ដូចជាក្របខណ្ឌទូទាំងប្រទេស ដែលបានចូលរួមជាមួយរាជរដ្ឋាភិបាលក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងជាមួយជំងឺដ៏កាចសាហាវគឺកូវីដ-១៩។ ពូចង់ផ្ដើមជុំទី២ នៅឆ្នាំ២០២០ ដើម្បីពិនិត្យវឌ្ឍនភាពនិងកិច្ចការទាំងឡាយដែលយើងបានដោះស្រាយ តើអនុវត្ដបានឬអត់? ប៉ុន្ដែអកុសល ឆ្នាំ២០២០ យើងជួបកូវីដ-១៩…
សុខសប្បាយទេទាំងអស់គ្នា? ឥឡូវគួរសួរសំណួរមួយមុន? អ្នកទទួលទាននំប៉័ងហើយប៉ុន្មាននាក់លើកដៃមើល? នាងៗមានផ្ទៃពោះអត់ហូបទេ? ពូនិយាយ នំប៉័ងកុំភ្លេចហូប។ អ្នកដែលហត់គឺពូទេ។ ឯក្មួយៗ អ្នកស្ដាប់តេះនំប៉័ងទៅ ទឹកសុទ្ធ ទឹកក្រូចនៅហ្នឹងមានហើយ។ អ្នកចាក់វ៉ាក់សាំងមានប៉ុន្មាននាក់ លើកដៃមើល? សួរអញ្ចេះម្ដង អ្នកដែលមិនបានចាក់មានប៉ុន្មាននាក់? មិនមែនថាមិនចង់ចាក់ទេ គឺគ្រូពេទ្យមិនឲ្យចាក់ហ្នឹងករណីដំបូង។ ក្រោយមកសម្ដេចពិជ័យសេនា ទៀ បាញ់ ថាគេស្រាវជ្រាវទៅ គេមិនឲ្យចាក់អ្នកណាដែលមានជំងឺហឺត។ ជំងឺហឺតហ្នឹងមិនបានសេចក្ដីថាគេមិនឲ្យចាក់រហូតទេ គឺគេមិនឲ្យចាក់ពេលមនុស្សហ្នឹងកំពុងហឺត។ បន្ទាប់ពីបាត់ហឺត គេឲ្យចាក់ហើយ។ ប៉ុន្ដែពេលហ្នឹងយើងមិនច្បាស់ដែរ។ ពេទ្យថាអ្នកដែលមានជំងឺហឺតមិនអាចចាក់បានទេ។ ក្រោយមកបានកែតម្រូវ បានជាបានចាក់គ្រប់គ្នា។ ឥឡូវសួរសំនួរមួយទៀត កាលពី២០១៨ ពូក៏មកកន្លែងហ្នឹងដែរ។ ពី ២០១៨ រហូតមកដល់ពេលនេះ ៥ ឆ្នាំ។ អញ្ចឹងកាលពីពេលហ្នឹងក្មួយៗ ប៉ុន្មាននាក់បានមកជួបពូ? លើកដៃមើល។ អីយ៉ាស់ ច្រើនដែរតើ។ កូវីដ-១៩ មិនទាន់ធ្វើអីយើង ឲ្យតែចេះការពារខ្លួនជីវិតរបស់យើងនៅ តាមរយៈវិធានការសុខាភិបាល។ យើងខិតខំធ្វើក្នុងរយៈពេលកន្លងទៅ។ ក្មួយៗក៏បានអនុវត្ដនូវវិធានការសុខាភិបាល ដែលបានដាក់ចេញ បូកនឹងក្មួយៗបានទទួលវ៉ាក់សាំង។ ពូដឹង ពេលហ្នឹងយើងកំពុងចាក់ស្រោច(វ៉ាក់សាំង)នៅភ្នំពេញនិងខេត្តកណ្ដាល។ ប្រជាជនមួយចំនួនបានឆ្លងពីខេត្តនានាទៅចាក់នៅខេត្តកណ្ដាលនិងភ្នំពេញតែម្ដង។ ហេតុតែចង់ចាក់វ៉ាក់សាំង។…
