Speech given by the Prime Minister on national and international occasions, review conference, etc. in English and in Khmer
ឯកឧត្តម ម៉ម ប៊ុនហេង, ឯកឧត្ត លោកជំទាវអភិបាលរាជធានីខេត្ត, កន្លងមកនេះដោយសារមិនទាន់មានសភាពការណ៍ដល់កម្រិតធ្ងន់ យើងពុំទាន់រៀបចំនូវវិធានការមួយដែលជាវិធានការចាំបាច់ចុងក្រោយ នោះគឺករណីមរណភាព ឬហៅថាការស្លាប់របស់អ្នកដែលមានជំងឺកូវីដ–១៩។ បញ្ហាចោទឡើងថា តើយើងត្រូវបូជាឬយើងត្រូវកប់។ អម្បាញ់មិញនេះ ខ្ញុំបានពិភាក្សាជាមួយ ឯកឧត្តម ម៉ម ប៊ុនហេង គឺបានកំណត់យកវិធានការថា អ្នកដែលមានជំងឺកូវីដ–១៩ ត្រូវតែធ្វើការបូជា។ ចំណុចនេះគឺគេអាចយល់បាន បើទោះបីថាទំនៀមទំលាប់ជនជាតិខ្លះមិនអាចធ្វើការបូជាក៏ដោយ ប៉ុន្តែករណីពិសេសសម្រាប់ជំងឺកូវីដ-១៩ នេះ យើងត្រូវតែធ្វើការបូជាជាចាំបាច់ព្រោះយើងមិនមានដីដើម្បីដាក់កន្លែងនេះសពមួយ កន្លែងនោះសពមួយនោះទេ។ ប្រទេសជាច្រើនបានប្រើប្រាស់ដីធ្លីកប់រហូតដល់ ២, ៣ ជាន់នៃមនុស្ស ហើយដែលគ្មានក្រុមគ្រួសារចូលរួមបានទេ។ សម្រាប់យើង យើងប្រើប្រាស់វិធានការដុត វិធានការបូជា ជាវិធានការដែលងាយស្រួលក្នុងការគ្រប់គ្រង។ សុំបញ្ជាក់ថាប្រទេសសិង្ហបុរី ទោះបីថាទំនៀមទម្លាប់របស់ចិននៅសិង្ហបុរីត្រូវកប់ ប៉ុន្តែដោយសារនៅប្រទេសសិង្ហបុរីមានដីតូចគឺមិនអនុញ្ញាតឲ្យមានការកប់នោះទេ។ សូម្បីតែអតីតនាយករដ្ឋមន្រ្តី លី ក្វាន់យូ របស់សិង្ហបុរីដែលជាបិតាបង្កើតប្រទេសសិង្ហបុរី ក៏នៅតែត្រូវបានបូជាដែរព្រោះមិនមានដីកប់នោះទេ។ យើងមិនមែនខ្វះដីកប់ទេ ក៏ប៉ុន្តែដើម្បីធានានូវវិធានការមួយសម្រាប់ការគ្រប់គ្រងដីធ្លី ដូចជាកុំឲ្យកើតពាសពេញជាមួយនឹងការដាក់សពកន្លែងនេះបន្តិចកន្លែងនោះបន្តិច យើងត្រូវប្រើប្រាស់វិធីបូជាជាចាំបាច់។ ប៉ុន្មានថ្ងៃមុននេះ យើងបានប្រើចំពោះជនជាតិចិនដែលបានស្លាប់នៅក្នុងព្រឹត្តិការណ៍មួយ ក៏បានធ្វើការបូជាដែរ។ សាលារាជធានីធ្វើការបូជា។ ឥឡូវនេះ សាលារាជធានីកំពុងតែសាងសង់នូវបច្ឆាសម្រាប់ការបូជានេះ។ ខ្ញុំស្នើឲ្យចាត់វិធានការតាមបណ្តាខេត្តនានា ដើម្បីរៀបចំក្នុងករណីមានការស្លាប់នូវអ្នកដែលកើតជំងឺកូវីដ-១៩…
សូមផ្ញើជូនចំពោះឯកឧត្តម លោកជំទាវ ឯកឧត្តម ម៉ម ប៊ុនហេង, ឯកឧត្តម កើត រឹទ្ធិ ព្រមទាំង អភិបាលខេត្តរាជធានី, ក្នុងសារដែលខ្ញុំផ្តល់កាលពីម្សិលម្ង៉ៃ ពាក់ព័ន្ធនឹងការត្រូវបូជាសព មានសំណើលើកឡើងពីសហគមន៍ឥស្លាមទាក់ទិននឹងការបញ្ចុះសព ដែលនោះចាត់ទុកថាជាកាតព្វកិច្ចដែលមិនអាចចៀសវាងបានសម្រាប់សហគមន៍មូស្លីម។ ដូច្នេះ ខ្ញុំបានអនុញ្ញាតដោយមានការលើកលែងជាករណីពិសេសសម្រាប់បងប្អូនមូស្លីមកម្ពុជា ដែលនឹងត្រូវទទួលបាននូវការអនុញ្ញាតឲ្យមានការបញ្ចុះសពទៅតាមរបៀបចាត់ចែងមួយដែលមានធ្វើវិធានសុខាភិបាលទៅតាមនោះផងដែរ។ អញ្ចឹង នៅក្នុងពេលដែលធ្វើអនុក្រឹត្យក៏ត្រូវមានចែងបញ្ញត្តិដោយឡែក ដែលមានករណីលើកលែងចំពោះបងប្អូនមូស្លីមនៅកម្ពុជាក្នុងករណីដែលមានការមរណភាពដោយសារកូវីដ-១៩ នេះ។ នេះគឺជារឿងចាំបាច់ តែខ្ញុំគិតថាបងប្អូនមូស្លីមប្រហែលជាមិនមានករណីមរណៈភាពដោយសារកូវីដ-១៩ នោះទេ ប៉ុន្តែនេះជាការបង្ការរបស់យើងក្នុងករណីដែលកើតមាន គឺអនុញ្ញាតឲ្យពួកគាត់បានធ្វើពិធីបញ្ចុះទៅតាមប្រពៃណីតាមទំនៀមទំលាប់នៃការគោរពរបស់បងប្អូនមូស្លីមនៅកម្ពុជា។ សុំឯកឧត្តម លោកជំទាវ មេត្តាយោគយល់អំពីបញ្ហានេះ។ សង្ឃឹមថាបងប្អូនជនរួមជាតិរបស់យើងក៏យោគយល់អំពីបញ្ហានេះ ព្រោះភាគច្រើននៅប្រទេសរបស់យើង គឺជាប្រទេសដែលធ្វើការបូជាទេ ប៉ុន្តែ ករណីមូស្លីមក៏ជាករណីមួយផ្សេងដែលយើងត្រូវគោរពទៅតាមប្រពៃណី ទំនៀមទម្លាប់របស់ពួកគាត់។ ច្បាស់ជាមានសំណើពីជនជាតិចិនហើយ។ ប៉ុន្តែ ខ្ញុំគិតថា ករណីចិនគឺដូចជាមិនទាន់មានការត្រូវបែងចែកនោះទេ ព្រោះបញ្ហានេះជាករណីកូវីដ-១៩។ ច្បាស់ជាមានបញ្ហាលើកឡើងហើយ។ យើងត្រូវខិតខំពន្យល់អំពីបញ្ហានេះ ដើម្បីចៀសវាងការចោទឡើងទាក់ទងជាមួយសាសនានេះសាសនានោះ … ប្រជាជន(មូស្លីម)នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាយើងមានតែ ៥ ភាគរយ តែប៉ុណ្ណឹងទេ។ ដូច្នេះ ចំនួននេះហើយដែលខ្ញុំជឿថា ប្រហែលជាមិនមានស្លាប់ពីកូវីដ-១៩ សម្រាប់ជនជាតិមូស្លីមនោះទេ នៅក្នុងពេលដែលពួកគាត់អនុវត្តវិធានការសុខាភិបាលនោះ។ សូមអរគុណ។ សុំយកទៅអនុវត្ត។…
បងប្អូនជនរួមជាតិជាទីគោរពស្រឡាញ់ ថ្ងៃនេះ សភាពការណ៍ក្នុងប្រទេសយើងពិតជាមិនធម្មតា។ រហូតមកដល់ម៉ោងនេះ ការរកឃើញអ្នកឆ្លងថ្មី កូវីដ-១៩ រហូតដល់ ៤៩ នាក់ គិតតែនៅទីក្រុងភ្នំពេញ ខេត្ដព្រះសីហនុ និងមកពីខេត្តព្រៃវែង និងអាចមានផ្នែកខ្លះនៅក្នុងខេត្តកណ្ដាលតែប៉ុណ្ណោះ។ សភាពការណ៍នេះ បានដាក់ចេញជាចំណោទធំៗសម្រាប់យើងក្នុងការបន្ដជំហានប្រយុទ្ធជាមួយជំងឺដ៏កាចសាហាវនេះ។ ក្នុងស្ថានភាពបែបនេះ ខ្ញុំសូមអំពាវនាវផង និងចេញបញ្ជាផង។ ការចេញបទបញ្ជា គឺសុំឲ្យស្ថាប័ននីមួយរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល និងសុំអំពាវនាវស្ថាប័ននីតិបញ្ញតិ្ដ សុំផ្អាកបណ្ដោះអាសន្ននៅស្ថាប័ន តែយ៉ាងហោចណាស់យើងត្រូវមានមនុស្សធ្វើការតិចតួច ដោយ(ឲ្យ)មនុស្សភាគច្រើនធ្វើការតាមផ្ទះ ក្នុងរយៈពេលយ៉ាងតិច ៧ ថ្ងៃ។ ក្រោយ ៧ ថ្ងៃ ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំនឹងជូនដំណឹងទៅស្ថាប័នទាំងនោះ។ ធ្វើយ៉ាងដូច្នេះ យើងនឹងបញ្ចៀសបាននូវហានិភ័យ ដែលយើងមិនទាន់ស្គាល់នូវអ្នកដែលមានការពាក់ព័ន្ធ ព្រោះមានការច្របូកច្របល់ខ្លាំងណាស់នៅពេលនេះ។ មានការឆ្លងនៅក្នុងក្របខណ្ឌនគរបាល មន្ដ្រីរាជការ រហូតដល់សិល្បករ សិល្បការិនីផងដែរ។ ដូចនេះ ការបិទស្ថាប័នជាបណ្ដោះអាសន្ននេះ មិនមែនជាការបិទទាំងស្រុងទេ ក៏ប៉ុន្ដែសុំឲ្យកាត់បន្ថយចំនួនមនុស្សយ៉ាងតិច ៩០% ហើយមានមនុស្សមួយចំនួនតួចតែប៉ុណ្ណោះ ដែលនៅប្រចាំការធ្វើការតាមស្ថាប័ន។ សម្រាប់វិស័យឯកជន ខ្ញុំសូមស្នើឲ្យមានការយកចិត្តទុកដាក់ បើអាចធ្វើបានសុំកាត់បន្ថយបុគ្គលិក(មកធ្វើការ ដោយ)ផ្លាស់ប្ដូរវេនគ្នា ដើម្បីបញ្ចៀសភាពកកកុញរបស់មនុស្សនៅតាមកន្លែងធ្វើការផង និងតាមផ្លូវផង។ ខ្ញុំសូមអំពាវនាវក្រុមគ្រួសារ សុំកុំអោយកូនៗ ចេញក្រៅផ្ទះ…