Speech given by the Prime Minister on national and international occasions, review conference, etc. in English and in Khmer
… ថ្ងៃក្រោយជាបទពិសោធន៍ កាលណាជួបជាមួយប្រជាពលរដ្ឋដែលលំបាក (ការរៀបចំឱ្យ)មានតុ(វេទិកា) យ៉ាប់បន្តិច។ ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំ ធុញនឹងមន្ត្រីរបស់យើង ដែលចុះមូលដ្ឋាន បែរជាមានតុអធិបតី វេទិកា ហើយប្រជាជនអង្គុយនៅមុខក្តៅ ហើយនិយាយព្រោកប្រាជ្ញនៅហ្នឹងហើយ។ បំបាត់ទម្លាប់ហ្នឹងខ្លះទៅ។ ឥឡូវ គេរៀបចំឱ្យខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំ មានតុ(វេទិកា)។ នាំមកជូននូវព្រះរាជបណ្ដាំសួរសុខទុក្ខ និងចូលរួមសំដែងមរណទុក្ខ ដំបូង, ខ្ញុំសូមគោរព លោកយាយ លោកតា បងប្អូនជនរួមជាតិទាំងអស់ ដែលបានអញ្ជើញចូលរួមនៅទីនេះ ក្នុងគ្រាដ៏លំបាកនេះ។ អនុញ្ញាតឱ្យខ្ញុំបានពាំនាំនូវព្រះរាជបណ្ដាំសួរសុខទុក្ខពីសំណាក់ព្រះករុណា ព្រះបាទនរោត្តម សីហមុនី និងសម្ដេចព្រះវររាជមាតាជាតិខ្មែរ គឺសម្ដេចម៉ែ ដែលព្រះអង្គបានផ្ដាំផ្ញើ តាមរយៈខ្ញុំ និងតាមរយៈព្រះរាជសាររបស់ព្រះអង្គមកដល់ខ្ញុំ ជូនចំពោះប្រជាពលរដ្ឋដែលរងគ្រោះដោយទឹកជំនន់។ ខ្ញុំក៏សូមយកឱកាសនេះ សំដែងមរណទុក្ខចំពោះអ្នកដែលបាត់បង់ជីវិតនៅ ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ និយាយដោយឡែក និងនិយាយដោយរួមនៅទូទាំងប្រទេស ដែលមកដល់ពេលនេះ មានរហូតដល់ ៣៤នាក់ (ក្នុង)នោះខេត្តបន្ទាយមានជ័យគ្របដណ្ដប់ទៅដល់ ១៨ នាក់រួចទៅហើយ។ ខ្ញុំសូមយកឱកាសនេះចូលរួមមរណទុក្ខជាមួយគ្រួសារសព។ គួរឱ្យអាណិតអាសូរចំពោះអ្នកនៅស្រុកថ្មពួកម្នាក់ ដែលលោតទៅសង្គ្រោះកូន ក៏ប៉ុន្តែទទួលការបាត់ជីវិតខ្លួនឯង ដែលទើបរកឃើញសពពីម្សិលមិញនេះ។ បន្ទាយមានជ័យ ជួបប្រទះទឹកជំនន់ធ្ងន់ធ្ងរជាងគេ នេះជាគ្រោះមហន្តរាយមួយ ដែលប្រទេសរបស់យើងបានជួបប្រទះ ហើយ(បាន)កើតឡើងនៅក្នុងស្ថានភាពដ៏លំបាក…
ចូលរួមការលំបាកជាមួយប្រជាពលរដ្ឋរាប់ម៉ឺនគ្រួសារ ទទួលផលប៉ះពាល់ពីគ្រោះទឹកជំនន់ទឹកភ្លៀង … បងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋ ដែលបានជម្លៀសមកកាន់ទីទួលសុវត្ថិភាព។ អម្បាញ់មិញនេះ ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំបានទៅសួរសុខទុក្ខ និងពិនិត្យមើលពីស្ថានភាពនៅឯបុរី ពិភពថ្មី កួរស្រូវ ២។ ឥឡូវនេះ យើងមកកាន់តំបន់ស្ពានថ្ម ដែលជាទីតាំងមួយទៀតក្នុងការជម្លៀសប្រជាពលរដ្ឋចេញពីតំបន់រងគ្រោះ។ ពិតមែនហើយ នៅទីនេះមានពន្លឺអគ្គិសនីខ្លះ ដោយប្រើប្រាស់នូវម៉ាស៊ីនភ្លើង។ សុំអភ័យទោសពីសំណាក់ប្រជាពលរដ្ឋ ដែលយើងត្រូវផ្ដាច់ចរន្តអគ្គិសនី ហើយស្ថានភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋនៅតំបន់មួយចំនួន គឺងងឹតតែម្ដង។ បើសិនជាយើងនៅបន្តបើកអគ្គិសនីតទៅទៀត វានឹងអាចមានគ្រោះថ្នាក់ដល់អាយុជីវិត។ ដូច្នេះ ការទ្រាំទ្រការលំបាកនៅក្នុងរយៈពេលនេះ ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំសូមចូលរួមនូវការលំបាកនេះ ជាមួយនឹងប្រជាពលរដ្ឋនៅទីនេះក្ដី នៅក្របខណ្ឌទូទាំងប្រទេសក្ដី ដែលរាប់ម៉ឺនគ្រួសារ ទទួលនូវផលប៉ះពាល់ ដែលចេញមកអំពីគ្រោះទឹកជំនន់ទឹកភ្លៀង ដែលបាន និងកំពុងកើតនៅក្នុងប្រទេស។ ការជម្លៀសប្រជាជន ជាបទបញ្ជាអាទិភាព ពេលដែលខ្ញុំធ្វើដំណើរចេញមក ភ្លៀងចាប់ផ្ដើមរលឹម ហើយមកដល់កន្លែងទី ១ ភ្លៀងក៏ធ្លាក់ខ្លាំង ហើយ បន្ទាប់ទៅក៏នៅរលឹម។ តែឥឡូវ យើងកំពុងនៅក្រោមផ្ទៃមេឃរលឹមនៅឡើយ។ នេះហើយដែលហៅថា ម្ខាងគឺរដូវវស្សា តែម្ខាងទៀតគេហៅថា គ្រោះមហន្តរាយធម្មជាតិ គឺទឹកជំនន់នេះឯង។ ដោយសារតែទឹកជំនន់នេះហើយ បានជាមានតម្រូវការជម្លៀសប្រជាជនចេញ។ នេះជាអាទិភាពខ្ពស់បំផុតនៃបទបញ្ជារបស់ខ្ញុំព្រះករុណាខ្ញុំ ក្នុងឋានៈជាប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាល។ ឥឡូវនេះ ក្រុមយុវជនស្រឡាញ់សន្តិភាព…
ថ្ងៃនេះ ខ្ញុំបានមកជួបជុំជាមួយនឹងបងប្អូន ដែលចាត់ទុកថាជានិមិត្តរូបឱ្យប្រជាជនរាប់ម៉ឺនគ្រួសារដែលបាន និងកំពុងរងគ្រោះដោយសារទឹកជំនន់ទឹកភ្លៀងនៅក្នុងប្រទេស។ ខ្ញុំសុំយកឱកាសនេះ សម្ដែងនូវការសោកស្តាយជាមួយនឹងការបាត់បង់សម្រាប់ប្រជាជនយើងនៅក្នុងក្របខណ្ឌទូទាំងប្រទេស ដែលមកដល់ពេលនេះមានអ្នកស្លាប់ ១៣ នាក់រួចទៅហើយ។ ជាកុសលល្អសម្រាប់រាជធានីភ្នំពេញ និងខេត្តកណ្តាល ដែលនៅជាប់ជិតខាងយើងនេះ មិនមានអ្នកស្លាប់នោះទេ។ នេះជាគ្រោះធម្មជាតិមួយ បន្ថែមទៅលើអ្វីដែលយើងកំពុងតែទទួលរងនូវការលំបាកទាក់ទងទៅនឹង Covid-19។ នៅពេលដែលយើងកំពុងប្រយុទ្ធជាមួយជំងឺដ៏កាចសាហាវ ដែលបានយាយីប្រជាជននៅទូទាំងពិភពលោក ក្នុងហ្នឹងក៏មានកម្ពុជាផងដែរ បែរជាយើងត្រូវជម្លៀសប្រជាពលរដ្ឋចេញពីតំបន់រស់នៅ ដែលជាអាទិភាពធំបំផុតរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល និងអាជ្ញាធរគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ ត្រូវសង្គ្រោះជីវិតប្រជាជនឱ្យបានសិន។ ពេលកម្លាំងរដ្ឋបាលស៊ីវិលមិនអាចឆ្លើយតបបាន កម្លាំងប្រដាប់អាវុធដើរតួនាទីស្នូលសង្គ្រោះប្រជាពលរដ្ឋ ខ្ញុំពិតជាមានការកោតសរសើរចំពោះអាជ្ញាធរ គ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ គ្រប់ខេត្ត រាជធានី ដែលមានហេតុការណ៍កើតឡើង។ អរគុណ និងកោតសរសើរ ចំពោះកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធគ្រប់ប្រភេទ ដែលបានប្រឹងប្រែង ដើម្បីជម្លៀសប្រជាជនចេញមកកាន់ទីកន្លែងដែលមានសុវត្ថិភាព។ បងប្អូនយើងពិតជាមានការប្រឹងប្រែង និងលះបង់ខ្លាំងណាស់ ជាពិសេសកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធគ្រប់ប្រភេទ ទាំងកងទ័ពស្រួច ទាំងកងទ័ពតំបន់ ក៏ដូចជាកងកម្លាំងអាវុធហត្ថ កងកម្លាំងនគរបាល បានធ្វើកិច្ចការដ៏ល្អនៅគ្រប់ទីកន្លែង ដើម្បីសង្គ្រោះប្រជាពលរដ្ឋ។ ខ្ញុំសុំស្នើឱ្យកម្លាំងប្រដាប់អាវុធទាំងអស់ក្លាយជាឆ្អឹងខ្នងនៃអន្តរាគមន៍ផ្តាច់ព្រ័ត្រសម្រាប់សង្គ្រោះប្រជាជនយើងតទៅទៀត ដូចដែលយើងបាន និងកំពុងធ្វើនៅពេលនេះ។ នេះមិនមែនជាបញ្ហាថ្មីថ្មោងនៃកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធរបស់កម្ពុជាទេ។ យើងបានធ្វើកិច្ចការងារនេះតាំងពីទសវត្សរ៍ ៨០ រហូតមក គឺយើងតែងប្រើប្រាស់កងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ ដើម្បីសង្គ្រោះនៅពេលមានគ្រោះមហន្តរាយម្តងៗ។ ពេលដែលកម្លាំងរដ្ឋបាលស៊ីវិលមិនអាចឆ្លើយតបបាននោះ កម្លាំងប្រដាប់អាវុធរបស់យើងតែងតែដើរតួនាទីស្នូលក្នុងការសង្គ្រោះប្រជាពលរដ្ឋ…