Speech given by the Prime Minister on national and international occasions, review conference, etc. in English and in Khmer
សម្ដេច ឯកឧត្តម លោកជំទាវ អស់លោក លោកស្រី អ្នកនាង កញ្ញា អង្គមហាសន្និបាទ ជាទីគោរព! ស.ស.យ.ក ជាអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលមួយ បើកឱកាសឱ្យគ្រប់សមាសភាពយុវជនដែលចង់ចូលរួម ថ្ងៃនេះ ខ្ញុំនិងភរិយា ពិតជាមានការរីករាយ ដែលបានមកចូលរួមបិទមហាសន្និបាទ លើកទី ៤ តំណាងទូទាំងប្រទេស នៃសហភាពសហព័ន្ធយុវជនកម្ពុជា ដែលហៅកាត់ថា ស.ស.យ.ក។ អម្បាញ់មិញ ខ្ញុំបានស្ដាប់ដោយយកចិត្តទុកដាក់ ទៅលើរបាយការណ៍បូកសរុប និងទិសដៅ ក្នុងនាមរាជរដ្ឋាភិបាល ក៏ដូចជាក្នុងនាមគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា និយាយឱ្យចំ … ខ្ញុំក៏បានឃើញអត្ថាធិប្បាយមួយចំនួនលើវិទ្យុខ្លះ និងសារព័ត៌មានខ្លះ អំពីអព្យាក្រឹត្យភាព ឬអំពីការតែងតាំងនេះ/នោះ។ ខ្ញុំសូមរុញទូកបណ្ដោយទឹកថា អស់លោកក្រុមប្រឆាំង សុំកុំសង្ឃឹមថាបានមកចូលរួមអង្គុយជាមួយ ស.ស.យ.ក ឱ្យសោះ។ សុំប្រាប់ជាមុន។ ស.ស.យ.ក ជាអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលមួយ ហើយបើកឱកាសឱ្យគ្រប់សមាសភាព នៃយុវជនដែលចង់ចូលរួម ប៉ុន្តែ ពួកអ្នកឯងមិនចង់ចូលរួម គឺជារឿងរបស់អ្នកឯង។ បើទោះបីជាអ្នកឯងបង្កើតនូវអង្គការចាត់តាំងមួយដែលគាំទ្រអ្នកឯង ក៏អ្នកឯងមិនផ្ដល់ឱកាសឱ្យអង្គការយុវជនរបស់បក្សកាន់អំណាចទៅចូលរួមនោះទេ។ នេះគឺជារឿងពិត។ សូម្បីតែនៅសហរដ្ឋអាមេរិក បើទោះបីជាពួកអង្គការរបស់ពួកសាធារណរដ្ឋ ក៏មិនទៅលូកឡំជាមួយពួកប្រជាធិបតេយ្យ។ ឯពួកអង្គការរបស់ពួកប្រជាធិបតេយ្យ ក៏មិនទៅលូកឡំជាមួយអង្គការសាធារណរដ្ឋនោះទេ។…
សួស្ដីក្មួយៗ ចៅៗ និងជនរួមជាតិទាំងឡាយ! ស្អែកនេះជាថ្ងៃបុណ្យអុំទូកហើយ ។ ឆ្នាំនេះកំពស់ទឹកមិនខ្ពស់ពេក ក៏មិនទាបពេក ល្មមអាចឱ្យយើងប្រារព្ធពិធីបុណ្យអុំទូកបាន។ ចំពោះក្មួយៗចៅៗ ជំនាន់ក្រោយ តើចៅៗក្មួយៗដឹងទេថា ហេតុអ្វីយើងធ្វើបុណ្យអុំទូកនៅខែទឹកស្រក ហើយយើងអុំពីខាងស្ពានជ្រោយចង្វា មកវេទិកានៅមុខព្រះបរមរាជវាំង? បងប្អូន ក្មួយៗ ចៅៗ អាចគិតថា ដោយនេះជាការចៃដន្យ ដែលអ្នករៀបចំធ្វើដូច្នេះតាំងពីដើមមក។ តើវាគ្រាន់តែជាទម្លាប់ទេឬអី? តាមពិត បើក្មួយៗចៅៗធ្លាប់ឮពាក្យថា « រុញទូកបណ្ដោយទឹក » នោះចៅៗក្មួយៗនឹងយល់អ្វីៗស្ទើរតែទាំងអស់។ ហើយបើក្មួយៗចៅៗ ធ្លាប់អុំ ឬចែវទូកទៀតនោះ ទើបក្មួយៗចៅៗយល់កាន់តែច្បាស់ថា វាហត់ប៉ុណ្ណាដែលត្រូវអុំ ឬចែវទូក រាប់យោជ…។ ធ្វើជាអ្នកដឹកនាំ និងជាអ្នកនយោបាយក៏ដូច្នេះដែរ។ ថ្ងៃនេះ ខ្ញុំសូមចែករំលែកមេរៀន leadership ជូនក្មួយៗចៅៗខ្លះ ក្រែងមានក្មួយៗចៅៗខ្លះអាចយកទៅប្រើការបានជាប្រយោជន៍ សម្រាប់ខ្លួន និងសង្គមជាតិកម្ពុជាយើង។ មេរៀននេះប្រហែលជារកមិនឃើញក្នុងសៀវភៅឡើយ។ មានកាលៈទេសៈច្រើនណាស់នៅក្នុងជីវិតដឹកនាំដែលយើងត្រូវប្រើវិធីសាស្រ្ត រុញទូកបណ្ដោយទឹក។ ប៉ុន្តែមានកត្តា ២ ដែលក្មួយៗចៅៗត្រូវដឹង៖ – ទី១ តើពេលណា ត្រូវរុញបណ្ដោយទឹក ? តើពេលណាត្រូវចាំសិនទម្រាំខ្សែទឹកឡើងគ្រប់ល្បឿន…
កម្ពុជាមិនឲ្យមានកងទ័ព ឬមូលដ្ឋានទ័ពបរទេសលើទឹកដីខ្លួន ដែលនឹងរំលោភលើរដ្ឋធម្មនុញ្ញរបស់ខ្លួននោះទេ … ខ្ញុំក៏ទទួលបាននូវលិខិតរបស់ Mike Pence ដែលជាអនុប្រធានាធិបតីរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក បង្ហាញអំពីកង្វល់ទាក់ទងជាមួយនឹងការនឹងវត្តមានមូលដ្ឋានកងទ័ពជើងទឹករបស់ចិននៅពេលខាងមុខនៅកម្ពុជា។ ខ្ញុំសូមបញ្ជាក់ជូនបងប្អូនជនរួមជាតិ ក៏ដូចជាមិត្តភក្តិបរទេសទាំងអស់ថា តើកម្ពុជាមានការចាំបាច់ ដើម្បីនឹងរំលោភនូវរដ្ឋធម្មនុញ្ញរបស់ខ្លួន ឬទេ? រដ្ឋធម្មនុញ្ញរបស់កម្ពុជា បានហាមឃាត់វត្តមានរបស់កងទ័ពបរទេស ឬការមានមូលដ្ឋានយោធាបរទេសនៅក្នុងទឹកដីរបស់ខ្លួន។ កងទ័ពរបស់ខ្លួនក៏ត្រូវបានហាមឃាត់មិនឲ្យចូលរួមនៅក្នុងប្រតិបត្តិការជាមួយប្រទេសណា លើកលែងតែក្រោមឆ័ត្ររបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ដូចដែលយើងកំពុងស្ថិតនៅប្រទេសលីបង់ ស៊ូដង់ ស៊ូដង់ខាងត្បូង ម៉ាលី និងអាហ្រ្វិកកណ្តាល។ នេះជាចំណុចមួយដែលសូមបញ្ជាក់ទៅកាន់សាធារណជន ទៅកាន់មិត្តភក្តិបរទេស។ ខ្ញុំក៏នឹងតបឆ្លើយលិខិតរបស់អនុប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិក ដើម្បីបញ្ជាក់អំពីជំហររបស់កម្ពុជា ទាក់ទងទៅនឹងរដ្ឋធម្មនុញ្ញរបស់ខ្លួន ដែលហាមឃាត់នូវវត្តមានកងទ័ព មូលដ្ឋានកងទ័ពបរទេសនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា មិនថា ជើងគោក ជើងទឹក ឬជើងអាកាសនោះទេ។ តើកម្ពុជាចាំបាច់ត្រូវការកងទ័ពបរទេសលើទឹកដីខ្លួនឬទេ? ចំណុចទី ២ ចោទចេញជាសំណួរថា តើកម្ពុជាត្រូវការកងទ័ពបរទេសនៅលើទឹកដីរបស់ខ្លួនដើម្បីអ្វីទៅ? តើកម្ពុជាត្រូវការច្បាំងជាមួយអ្នកណា? កម្ពុជាមានកម្លាំងគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីការពារឯករាជ្យ អធិបតេយ្យភាពរបស់ខ្លួនរួចទៅហើយ មិនមានការចាំបាច់ដើម្បីដាក់កងទ័ពបរទេសមកជំនួយទេ … កម្ពុជា គ្មានការចាំបាច់ដើម្បីនឹងត្រូវការអន្តរាគមន៍ដោយកងទ័ពបរទេសនោះទេ។ តើយើងវាយជាមួយអ្នកណា? វាយជាមួយប្រជាជនខ្លួនឯង(ឬ)? វាយជាមួយថៃ? វាយជាមួយវៀតណាម ឬឡាវ ឬវាយជាមួយប្រទេសណា? នេះជាចំណុចមួយដែលគួរឲ្យងឿងឆ្ងល់ណាស់។ តើគេមានចេតនាចង់ធ្វើអ្វីចំពោះកម្ពុជា?…